Eerst waren het de FinTech ontwikkelingen die het betalingsverkeer via banken ondermijnden. Nu verliezen banken ook nog terrein op het gebied van hypotheekverstrekking. De rol van banken verandert in rap tempo.
Wat betekent deze ontwikkeling voor de (hypotheek-)markt? We vragen het aan prof. dr. Johan Conijn. Hij is emeritus hoogleraar woningmarkt en directeur woningcorporaties bij Finance Ideas.
“Volgens mij is dit de roze olifant die al heel lang in de kamer staat: de rol van banken is hard aan het veranderen. We zien dit aan de fintech bedrijven die een grote rol gaan spelen in het betalingsverkeer en ook op de hypotheekmarkt worden alternatieven voor banken geboden.
Deze trend heeft zich vooral ontwikkeld na de kredietcrisis van 2008 . De Nederlandsche Bank (DNB) heeft veel nadruk gelegd op het verminderen van het ‘depositofinancieringsgat’ bij banken. Regels vanuit Basel zullen leiden tot een groter kapitaalbeslag. Banken zijn daardoor wat terughoudender geworden. Regiepartijen die de beschikking hebben over ‘lang geld’ van bijvoorbeeld pensioenfondsen, konden daardoor eenvoudig een deel van de markt overnemen.
“Vaak bieden regiepartijen een langere looptijd dan banken, dat telt voor een grote groep klanten denk ik ook mee. Daarmee kunnen ze de huidige, lage rente voor een langere tijd vastzetten. Je zou dan mogen verwachten dat als de rente weer stijgt, er minder vraag is naar die lange looptijd. We zullen dan zien of dat verschil gaat maken in de verhouding tussen banken en niet-banken.”
“De bank kan nog een totaalpakket aanbieden. Van betalen, tot sparen, tot beleggen en kredietverstrekking. Maar lang niet alle klanten lopen nog warm voor dit voordeel.
Er is wel één ding dat alleen banken op dit moment kunnen: zij zetten kort geld (kortlopend spaargeld) om naar langlopende kredieten zoals hypotheken. Daar zitten dan de marges op. En het is sowieso een rol die de financiële markten niet kunnen missen. Wat dat betreft kunnen we voorlopig niet zonder banken.”
“Binnen de financiële sector draait veel om de zoektocht naar innovatie. Dat levert sowieso een interessante discussie op, waarvan we nog niet met zekerheid kunnen zeggen waar we uit komen. Zolang alles nog in ontwikkeling is, ziet iedereen overal mogelijkheden en kansen - hoe bruikbaar die zijn zal in de praktijk moeten blijken.
Ik weet ook niet waar we precies zullen uitkomen. We zien alleen wel dat banken op hypotheekvlak gewoon een minder grote vinger in de pap hebben. Wat op zich niet erg is, want banken hebben nu eenmaal niet meer de mogelijkheden om de hele markt te bedienen en de regiepartijen bieden een goed alternatief.”
Helemaal aan het begin van het huiskooptraject staat de zoektocht op Funda. Wat ziet directeur Quintin Schevernels in de bezoekcijfers van Funda? En kunnen op basis daarvan al voorspellingen gedaan worden over marktontwikkelingen voor bijvoorbeeld hypotheken?
Als de coronacrisis de woningmarkt raakt en grote groepen woningbezitters in betalingsproblemen komen staat NHG in de frontlinie. Zo ver is het nog niet, vertelt bestuurder Carla Muters. Toch doet ze wel alvast een oproep aan adviseurs om de banden met hun klanten aan te halen.
De woningbezitter is smoorverliefd op de hypotheekschuld, stelt econoom Erica Verdegaal in haar column in het Financieele Dagblad (FD). Met overwaarde-constructies wordt er steeds meer geleend, is dat allemaal wel nodig? Hoog tijd om Verdegaal hierover eens wat vragen te stellen.
Binnen no-time zijn er noodmaatregelen genomen om te betalingsachterstand bij de hypotheek te beperken. Een groot verschil met hoe het er in 2012 aan toe ging. “We hebben als sector veel geleerd,” vindt Ellen Hensbergen die toen aan het financiële front stond en nu weer. “Die lessen kunnen we nu toepassen.”