Elke week blikken we terug op het belangrijkste nieuws uit de hypotheeksector. Klaas Ozinga van De Hypotheker Voorburg en Mark Agterberg van Van der Veen Financieel Advies zien voor- en nadelen van het groeiende gebruik van brondata: “Sommige informatie is verouderd en het onderzoek is best invasief.”
Hypotheekadviseurs omarmen brondata: bijna iedereen gebruikt het al of wil ermee beginnen. Hoe kijk jij aan tegen het groeiende gebruik van deze software voor de bundeling en verspreiding van financiële gegevens?
Klaas: “Het heeft voor- en nadelen. Het is fijn dat de klant met een paar muisklikken veel informatie kan delen. Het nadeel is dat sommige informatie verouderd is, zoals een spaarsaldo daterend van 1 januari 2020. De bron is goed, maar je moet controleren. En het is best invasief. Ik krijg zóveel te zien. Nog voordat ik een hand schud, weet ik de geboortedata van de kinderen.”
Mark: “Ik vind het nog wel enigszins spannend, omdat je minder grip hebt als adviseur. Je hebt het niet helemaal zelf in de hand, omdat je afhankelijk bent van derden. Het levert soms ook onhandige situaties op, omdat er geen mens aan te pas komt. Het zijn alleen maar cijfers. Dat vind ik niet goed. Er moet soms ruimte zijn voor interpretatie van een situatie.”
Een man verzon in 2019 een fulltime baan, zodat hij een hypotheek kon krijgen. Naast strafrechtelijke vervolging staat hij op allerlei zwarte lijsten. Is dit een wanhoopspoging of simpelweg oplichting? En wat doe je als adviseur als je hier argwaan van krijgt?
Mark: “Het is schrijnend dat mensen alles in het werk stellen om een huis te bemachtigen met deze woningnood. Je wil bijna zeggen: arme man! Maar eigenlijk kan ik geen enkele waardering opbrengen als je dit probeert. Zelf heb ik het in deze vorm nooit meegemaakt. Wel dat er dingen verzwegen worden; dat er toch iets in het BKR register blijkt te staan.”
Klaas: “Dit is gewoon een oplichter, die heb je in elke markt. Dit is wel een absurde vorm. Kijk, er zijn ook mensen die de regels in hun voordeel willen veranderen. Bijvoorbeeld ondernemers die snel ergens op de loonlijst gaan staan zodat ze veel vragen niet krijgen. Vaak geldt: gebruik je gezonde, boerenverstand. Al kan je jezelf nooit honderd procent wapenen.”
Woningzoekenden letten steeds meer op het gevaar van omgevingsrisico’s, zoals de dreiging van overstromingen of aardbevingen. Hoe groot zijn die risico’s en kunnen mensen deze criteria überhaupt veroorloven op de huidige markt?
Klaas: “Je hebt altijd risico’s. Ook in de polder kunnen ze zomaar over vijf jaar gas in de grond vinden. Het kan ook dat ze een enorme woontoren naast jou bouwen. Dat is ook een omgevingsrisico; je zit dan in de schaduw. Of een snelweg wordt opeens verlegd. Je weet niet wat er over tien jaar gebeurt. Je gaat voor het beste scenario, dat is wat we als adviseur uiteraard bespreken.”
Mark: “Er zit vaak een verschil tussen willen en kunnen. Het is wel kwalijk dat men geen kans krijgt om bijvoorbeeld bouwkundig onderzoek te doen. Je hebt langer de tijd om over een pakje boter na te denken dan het kopen van een woning. Het is take it or leave it. Eigenlijk zou je meer tijd moeten krijgen. Het zou mooi zijn als dit soort voorwaarden wettelijk verplicht worden.”