Wat wil jij later worden? Hypotheekadviseur!
Kan jij je nog herinneren wat je vroeger wilde worden? Ik heb geen idee wat ik allemaal heb opgeschreven toentertijd. Daar stond in ieder geval zeker niet het beroep hypotheekadviseur tussen.
EIB: “Afschaffen renteaftrek raakt vooral jongeren”
Verstoring woningmarkt door hypotheekrenteaftrek is achterhaald idee
18 januari 2022 Leestijd ± 3minuten 
Het belasten van de eigen woning in box 3 is vooral nadelig voor de groep 65-plussers. Zij moeten hierdoor fors inleveren. Daarnaast raakt het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek met name jongeren. Dit blijkt uit een rapport van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB). “Het idee dat de hypotheekrenteaftrek een enorme verstoring voor de woningmarkt is, is achterhaald”, stelt EIB-directeur Taco van Hoek.
In oktober vorig jaar publiceerde De Nederlandsche Bank (DNB) een analyse, waarin werd bepleit om de eigen woning van box 1 (inkomen) naar box 3 (vermogen) te verhuizen. Ook de hypotheekrenteaftrek zou nog meer moeten worden aangepakt. Dit zorgde voor behoorlijk veel tumult en voor veel bezorgde telefoontjes bij DNB. In reactie heeft het EIB berekend welke effecten deze fiscale maatregelen zouden hebben.
Box 3-maatregel gaat landen bij ouderen
Uit de doorrekening van het EIB blijkt nu dat ouderen er gemiddeld €3.160 er per jaar op achteruit gaan als de eigen woning in box 3 zit. Voor 65-plussers betekent dat zo’n 8% van hun besteedbaar inkomen. “Dit is geen normatieve conclusie. Het is een kwestie van de feiten op een rij zetten”, meent de EIB-directeur. “Deze stap gaat grote verdelingseffecten opleveren, zowel tussen als binnen verschillende leeftijdscategorieën. De maatregel gaat gemiddeld vooral landen bij ouderen, die veel overwaarde in hun woning hebben. Zij hebben vaak hun hypotheek al afgelost en het vermogen in de stenen zitten. De enige manier te voorkomen dat zij hierdoor getroffen worden, is door heel hoge vrijstellingen te geven. Maar dan rijst de vraag wat het nut van deze maatregel is.”
DNB stelde in haar analyse ook dat de fiscale begunstiging van de koopsector de vrije keuze tussen koop en huur (de vrije huursector) zou verstoren. Er zou ‘geen gelijk speelveld’ zijn. Volgens Van Hoek heeft deze verstoring sterk aan betekenis ingeboet. “De fiscale begunstiging van de koopsector is sterk gereduceerd, terwijl in de vrije huursector de subsidies juist in opmars zijn in het kader van ‘middenhuur’. In de komende jaren wordt de fiscale begunstiging van het eigen woningbezit nog verder beperkt.”
Morrelen aan hypotheekrenteaftrek treft jongeren
Volgens de EIB-analyse treft het compleet afschaffen van de hypotheekrenteaftrek vooral de jongeren, omdat die verhoudingsgewijs de hoogste hypotheekschuld hebben. Het EIB becijferde dat jonge huishoudens (25-45 jaar) er €1.500 tot €2.000 op achteruit gaan. “Dit heeft voor hen de grootste gevolgen, omdat zij ook relatief lage inkomens hebben. Ouderen hebben juist relatief lage hypotheken, zeker in relatie tot hun inkomen. De oudste groep heeft zelfs vaak helemaal geen hypotheek meer. Jongeren worden dus het zwaarste getroffen”, stelt Van Hoek.
De EIB-directeur vindt dat het belang van de hypotheekrenteaftrek gerelativeerd moet worden. “Er is al heel veel gebeurd op het gebied van de hypotheekrenteaftrek. Het budgettair beslag is al enorm gedaald. Van ruim €10 miljard in 2015 naar minder dan €6 miljard in 2020. Ook dit jaar wordt de renteaftrek nog verder beperkt en je hebt natuurlijk verplichte aflossing om in aanmerking voor de renteaftrek te komen. Hierdoor heb je alleen in het eerste jaar maximale aftrek. Het idee dat de hypotheekrenteaftrek een enorme verstoring voor de woningmarkt is, is achterhaald.”
Het EIB en DNB gaan binnenkort van gedachte wisselen over de rol van (fiscaal) beleid richting de woningmarkt.
