Financiële kwetsbaarheid groeit: “Jonge gezinnen hebben maximaal gefinancierd”

Zes op de tien huishoudens komen niet of moeilijk rond. 30 procent komt niet rond, terwijl nog eens 30 procent onverwachte kosten moeilijk opvangen met spaargeld. Wat betekent dit voor de betaalbaarheid van de hypotheek?

“Na de vorige crisis zijn diverse maatregelen genomen om hypotheken meer verantwoord te maken. Aflossen is de norm geworden en tophypotheken hoger dan de woningwaarde zijn verleden tijd. Een situatie waarin woningen weer massaal onder water komen te staan, verwacht ik daarom niet. 

Het meeste zorgen maak ik om de jonge gezinnen, die de afgelopen jaren een woning tegen de hoofdprijs hebben gekocht en maximaal gefinancierd. Zij hebben een relatief hoge hypotheeklast, maar vaak een geringe buffer in de vorm van overwaarde en spaargeld. Als er dan wat mis gaat, heeft dit direct gevolgen voor de betaalbaarheid voor de hypotheek.

Voor ons als hypotheekadviseurs ligt er ook een taak om klanten mee te nemen in de mogelijkheden om de maandlast te verlagen. Denk hierbij aan een voordelige lening om woning te verduurzamen of een deel van de overwaarde opnemen voor inkomensaanvulling rondom de AOW-leeftijd.”

Het Nibud houdt vast aan standaard leennormen die afgestemd zijn op een stel met één kostwinner. Op basis van de huidige normen kan een éénverdiener met een salaris van €100.000 net zoveel lenen als twee mensen die elk €50.000 verdienen, terwijl de eenverdiener wel hogere fiscale lasten heeft. Hoe denk jij dat dit beter kan?

“Dit is inderdaad een blinde vlek in de hypotheekverstrekking. Daarom ben ik voorstander van advies op basis van netto besteedbaar inkomen. Zodat meer wordt gekeken naar wat de klant onderaan de streep overhoudt om aan woonlasten te besteden. In plaats van dat enkel het inkomen bepaalt hoeveel je hypotheek je kunt krijgen.”

De helft van de doorstromers maakt volgens data van HDN gebruik van de meeneemregeling. Laat deze ontwikkeling (maar ook andere voorwaarden als boetevrij aflossen) zien dat de laagste rente niet altijd bepalend is voor de keuze voor een hypotheek?

“Wat mij opvalt is dat veel woningeigenaren niet op de hoogte zijn van de meeneemregeling. Zij stellen verhuisplannen misschien wel uit door de gestegen hypotheekrente. Dat is natuurlijk zonde. Als ik met hen aan tafel zit en bereken hoeveel ‘meer huis’ ze kunnen krijgen voor beperkt hogere maandlasten, dan gaat er een wereld aan mogelijkheden open. 

Dat is wat ons vak zo mooi maakt. Je wil geen rente verkopen, maar een hypotheek op maat samenstellen waar klanten gedurende hun leven profijt van hebben. Dan hebben voorwaarden zoals de meeneemregeling en boetevrij aflossen een belangrijke rol.”