Het nieuwe taxatiemodel schrijft voor dat een taxateur veel meer aspecten van een woning moet opnemen in zijn rapportage dan vroeger. Taxatiebureau de Taxatheek is daarom niet zo positief over het nieuwe model, dat sinds 1 april geldt. ‘Het is een factor twee meer werk’, zegt directeur zakelijke markt Niek Hoogeveen.
Zo moet de taxateur energiebesparende maatregelen inventariseren en meewegen in de taxatie en kijken naar de staat van de fundering. Ook moet hij de toestand van de vve controleren en in detail aangeven hoe hij de woning heeft opgemeten. Hoogeveen ziet daarin een stapeling van werkzaamheden. Hij schetst zijn bezwaren en wat het allemaal betekent voor de hypotheekaanvraag.
Er is veel onvrede over het nieuwe taxatiemodel. Hoe kijken jullie daarnaar?
“Het probleem met het nieuwe rapport is dat het allemaal leidt tot meer werk. Soms is het maar een beetje meer werk, maar de optelsom hakt er wel in voor de taxateur. Er zijn tien verplichte bijlagen. Daardoor is er bijna geen rapport meer dat minder dan zestig pagina’s dik is. Het levert een dik boekwerk op waarvan ik mijn vraagtekens heb wie het gaat lezen.”
Er zijn ook berichten dat taxateurs ermee stoppen. Zijn er nog genoeg taxateurs?
“Ik kan het niet onderbouwen met cijfers, maar er zijn er redelijk wat gestopt. Voor een regionale makelaar is taxeren een aanvullende dienst. Die krijgt er veel meer werk aan en zegt op gegeven moment ‘ik doe het niet meer’. Er zijn ook meldingen dat de kosten bij een plaatselijke makelaar met een factor anderhalf omhoog gaan. De klant moet dat allemaal wel betalen.”
Wat betekent deze verandering verder voor de hypotheekaanvraag?
“Het belangrijkste gevolg is dat het opstellen van het rapport langer duurt. Hetzelfde geldt voor de validatie. Ik maakte onlangs nog mee dat ik een boze adviseur aan de lijn had die zijn taxatierapport nog niet had. Op een gegeven moment verloopt natuurlijk ook een rente-aanbod. Dat kwam doordat wij al drie dagen zaten te wachten op validatie.”
Zijn er specifieke situaties waarin woningkoper en adviseur extra moeten opletten?
“Het is nu bij de taxateur gelegd om te controleren of een vve een onderhoudsplan heeft, of er genoeg geld in de pot zit en of er een verzekeringspolis is. Ondertussen zijn er veel kleine vve’s die nog slapend zijn. Denk aan een vve die bestaat uit een bovenwoning en een benedenwoning in Amsterdam. Een taxatierapport van een woning in zo’n vve kan niet gevalideerd worden omdat die inactief is. Zoals de regels nu zijn kan de woning dan niet worden gefinancierd.”
Zijn er nog andere soortgelijke situaties?
“Die kwestie is echt zwart-wit, maar omdat er meer bijlagen bij het rapport zitten kan daar de conclusie uitkomen dat er nader onderzoek moet worden gedaan. Bijvoorbeeld als de funderingsviewer aangeeft dat de funderingen in een bepaalde wijk matig zijn. Op zich is dat natuurlijk helemaal niet verkeerd, laat ik dat voorop stellen, alleen gaat het dan natuurlijk allemaal wel veel stroever door de pijplijn.”
Is dat uiteindelijk het belangrijkste gevolg van deze verandering, dat het hypotheekproces stroever gaat verlopen?
“Het is veel werk om alles in kaart te brengen. De vraag is wie er vervolgens naar kijkt en wie er echt wat aan heeft. Je moet dan tot de conclusie komen dat dit heel teleurstellend is. Wij zijn niet ongelukkig dat het beter moet, maar het had wel op een andere manier gekund. Ik denk dat een pilot waarmee de kinderziekten opgespoord hadden kunnen worden en een soort instructie of opleiding wel passend waren geweest.”
Hoe lang heeft een huiseigenaar nog recht op hypotheekrenteaftrek? Het kan door de complexe regelgeving een ingewikkelde vraag zijn. De Vereniging Eigen Huis vermoedt dat adviseurs er fouten mee maken en wil daarom dat de Belastingdienst op aanvraag inzicht geeft.
Ouderen moeten langer thuis blijven wonen, terwijl een steeds groter deel van de zorg bij hun kinderen komt te liggen. Een manier om daarmee om te gaan, is dat ouders bij de kinderen intrekken. Harrie-Jan, directeur van de Financiële Makelaar, ziet dan ook dat de interesse toeneemt voor een hypotheek waarbij sprake is van dubbele bewoning. Volgens hem speelt de hypotheekmarkt hier nog niet goed op in.
De aandacht voor de risico’s van de aflossingsvrije hypotheek is de laatste tijd sterk toegenomen. Huiseigenaren die niet of weinig aflossen, zouden moeten nadenken hoe ze zorgen dat ze aan het eind van de looptijd hun huis kunnen houden. Hoogleraar vastgoedeconomie Dirk Brounen denkt inderdaad dat het belangrijk is dat mensen vooruit kijken. Tegelijkertijd vindt hij ook dat de risico’s van aflossingsvrij niet moeten worden overdreven.
Het hypotheekproces bij nieuwbouw verloopt anders dan bij bestaande woningen. Het is voor hypotheekadviseurs een andere tak van sport, stelt nieuwbouwexpert Ivo Hofstede van Financieel Fit in Bergschenhoek. Hij legt uit wat aandachtspunten zijn in dit hypotheektraject.