Wist je dat 44% van de vrouwen in Nederland financieel afhankelijk is van de partner of de overheid? In Nederland is er een loonkloof van 13%, omdat vrouwen minder vaak een leidinggevende functie bekleden dan mannen en vaker werken in sectoren die minder betalen zoals de zorg of de kinderopvang. Na het krijgen van kinderen gaan vrouwen er in de eerste vijf jaar 32% in salaris erop achteruit, het inkomen van mannen blijft nagenoeg hetzelfde.
De onbetaalde zorgtaken (en niet alleen voor de kinderen, maar ook voor huishouden en mantelzorg) liggen immers meer bij vrouwen. Een verschil zie je ook terug in de pensioenen. Werkende vrouwen bouwen in Nederland 400 euro per maand minder aanvullend pensioen op dan mannen. Dat is de grootste pensioenkloof van Europa.
Afgelopen voorjaar kwam NHG in contact met WOMEN Inc, een organisatie die streeft naar een samenleving met gelijke kansen voor iedereen, ongeacht sekse of gender. Zij hadden samen met De Scheidingsdeskundige een bijeenkomst opgezet waar wij ook waren uitgenodigd. Die ging over de kwetsbare positie van vrouwen na een scheiding. Vrouwen krijgen te maken met een koopkrachtdaling van gemiddeld 21% terwijl mannen er nauwelijks in koopkracht op achteruit gaan. En wist je dat 50% van de samenwonenden hun financiële afspraken niet vastleggen? Ook is vaak een standaard samenlevingscontract niet toereikend om alles eerlijk te verdelen, denk aan afspraken rond pensioenverevening of partneralimentatie. Al deze cijfers zijn te vinden in de Emancipatiemonitor van het CBS.
Al met al leidt dit tot een kwetsbare positie van vrouwen na een scheiding. ‘Als ik dat eerder had geweten’, hoor je dan ook vaak. Ik ben van mening dat vrouwen goed voor zichzelf moeten zorgen als het gaat om hun ontwikkeling en zelfstandigheid, en dat geldt dus ook voor financieel inzicht en handelingsperspectief. Maar hier ligt zeker ook een rol voor de financiële sector. Want hoe doe jij het in je adviesgesprek? Loop je alle belangrijke levensgebeurtenissen even goed na? Heb je deze achtergrondcijfers paraat als je een dolblij stel kunt helpen met hun hypotheekaanvraag? Niet gemakkelijk om dan het gesprek te voeren over de situatie als een van hen komt te overlijden. Of misschien nog moeilijker: praten over de gevolgen als ze (ooit) uit elkaar gaan, als de belangen dan vaak tegenstrijdig zijn. En toch is dat wat nodig is om achteraf grote teleurstellingen te voorkomen. Voorspiegelen op individueel niveau wat er gebeurt als de relatie onverhoopt tot een einde komt. Het gaat erom dat een adviseur inzicht biedt aan beiden wat voor hen de gevolgen zijn. Zodat je klanten voorbereid zijn en wellicht aan de voorkant iets gaan regelen.
Het tekent ook het belang om tijdens de looptijd van een hypotheek de vinger aan de pols te houden, zodat er ingespeeld kan worden op levensgebeurtenissen. Want hoeveel informatie moeten consumenten verwerken tijdens zo’n adviesgesprek? Hoeveel komt er werkelijk binnen?
Wat ook nog naar voren kwam, is dat vrouwen en mannen financiële taal anders ervaren. Van oudsher is de financiële wereld meer een mannenwereld, en dat sijpelt nog door in het dagelijkse taalgebruik over financiën. Zo slaan mannen over het algemeen meer aan op technische details en zijn vrouwen ontvankelijker voor visualisatie en beeldspraak. Ook goed om daar eens over na te denken, hoe doe ik dat eigenlijk? Ga ik altijd na of ik goed begrepen ben (en dan niet alleen door de man)? Hoe inclusief communiceren we eigenlijk in onze sector?