Martin Hagedoorn, productmanager bij De Hypotheekshop en één van de initiatiefnemers van het platform, legt uit hoe dit eruit zou kunnen zien en wat verder de mogelijkheden zijn voor maatwerk.
Starters hebben nog steeds veel moeite om een woning te kopen. Een aantal organisaties heeft onlangs het Platform Woonstarters opgezet. Via dit initiatief wordt gepleit voor oplossingen van het startersprobleem. Eén daarvan is om meer maatwerk mogelijk te maken, bijvoorbeeld met de zogenaamde huurexplain. De hypotheek wordt dan gebaseerd op de huur die iemand in voorgaande jaren betaalde. Martin Hagedoorn, productmanager bij De Hypotheekshop en één van de initiatiefnemers van het platform, legt uit hoe dit eruit zou kunnen zien en wat verder de mogelijkheden zijn voor maatwerk.
Hoe werkt de huurexplain?
“Grofweg is het idee dat de geldverstrekker kijkt wat iemand twee of drie jaar aan huur heeft betaald en of hij daarvoor niet heeft moeten interen op spaargeld, of een krediet heeft afgesloten. Daarna wordt rekening gehouden met de bijkomende kosten die een huiseigenaar heeft zoals onderhoudskosten of een opstalverzekering. In principe kan de rest dan worden gebruikt voor de maandbetaling van de hypotheek.”
Veel jongeren in grote steden besteden een groot deel van hun inkomen aan wonen. De vraag is of dit niet leidt tot een veel hogere hypotheek dan volgens de inkomensnormen zou passen?
“Wat mensen de afgelopen drie jaar hebben kunnen betalen geeft wel houvast maar zegt inderdaad niets over de komende jaren. Misschien gaan ze minder werken, of krijgen ze kinderen. Wat je dus eigenlijk zou moeten doen is zeggen ‘je hebt aangetoond dat je het kunt betalen, dus je mag in principe meer lenen maar we gaan het verschil wel versneld in vijf jaar terugbrengen.”
Is er echt een grote groep starters die behoefte heeft aan deze oplossing?
“We hebben vorig jaar een enquête uitgestuurd onder adviseurs en daaruit bleek dat hier heel erg veel behoefte aan is. Het is natuurlijk niet zo dat elke adviseur het dagelijks tegenkomt, maar het is wel een situatie die in de praktijk heel veel voorkomt. Het is ook lastig uit te leggen aan klanten. Vaak betaalt de consument al meerdere jaren een bepaalde huur. In de vrije sector zit je zo boven de duizend euro. Mensen denken dan ‘als ik ga kopen ben ik goedkoper uit’ en dan blijkt het op inkomen niet haalbaar. Dat leidt vaak tot onbegrip.”
Hoe zit het met andere vormen van maatwerk voor starters. Pleiten jullie er bijvoorbeeld ook voor om te kijken naar carrièreperspectieven?
“Dat is wel een lastige. Je kunt bijvoorbeeld best zeggen dat afgestudeerde juristen gemiddeld na drie of vijf jaar een bepaald bedrag meer zijn gaan verdienen, maar dat hoeft niet specifiek voor die ene klant het geval te zijn. Voor uitzendkrachten en flexwerkers zijn de perspectiefverklaring en arbeidsmarktscan ontwikkeld. Daar wordt dus wel veel meer gekeken naar de positie op de arbeidsmarkt, opleiding en branche. Dat je vooruit gaat kijken wat iemand mogelijk gaat verdienen, ik denk niet dat dit snel gaat komen.”
Zijn er nog andere opties?
“Wat betreft maatwerk is er de laatste jaren best wel veel verbeterd. Als het gaat om senioren die willen verhuizen naar een andere woning is er bijvoorbeeld veel gebeurd. Starters blijven daar een beetje bij achter, al hebben ze wel baat bij de mogelijkheden voor flexwerkers. De huurexplain zou wel echt een optie zijn.”
De huurexplain lijkt de meest kansrijke vorm van maatwerk voor oplossing van de startersproblematiek. Toch zijn er nog wel wat hobbels te overwinnen, constateert Hagedoorn. Hypotheekaanbieders hebben vooral behoefte aan richtlijnen die ze kunnen toepassen. Hij wijst erop dat er een proef loopt bij BLG Wonen. “Hopelijk komen daar bepaalde richtlijnen uit.”