De gedachte leeft dat zelfstandigen lastig(er) aan een hypotheek komen. Is dat vandaag de dag nog steeds zo? Marcel Sippekamp ziet dat het de afgelopen jaren een stuk makkelijker is geworden. “Na een jaar kun je als zelfstandige al een hypotheekaanvraag doen die door veruit de meeste geldverstrekkers wordt geaccepteerd”, aldus de productmanager van NHG.
Waarom denken zelfstandigen dat een hypotheek krijgen moeilijker is?
“Een zelfstandige moet belastingaangiftes, jaarcijfers en btw-aangiftes aanleveren. Terwijl voor een aanvrager in loondienst alle benodigde informatie in de werkgeversverklaring staat. Bij een ondernemer kan het inkomen sterk wisselen en moet je bijvoorbeeld ook kijken naar de financiële stabiliteit van de onderneming. Hierdoor ziet het beoordelingstraject er anders uit dan bij iemand in loondienst.”
Als je een periode slecht draait, bijvoorbeeld door corona, ben je dan gelijk de pineut?
“Nee! Veel ondernemers hebben klappen gehad tijdens corona. Ze denken snel: ik lijd daardoor verlies en dus kan ik niets. Dat is niet zo. We hebben daar oplossingen voor met corona-maatwerk. Je moet alleen wel contact opnemen met een adviseur, anders kunnen we niet helpen. Dat is ook een tip voor de adviseur. Zeg niet gelijk: kom maar over een jaar terug. Een restauranthouder die door corona zijn tent tijdelijk moest sluiten, daar kijken we anders naar dan een ondernemer die simpelweg niet goed loopt.”
Moeten we niet naar een systeem waar zelfstandigen en werknemers in loondienst hetzelfde worden getoetst?
“We zijn al een tijd bezig met een arbeidsmarktscan. Daarmee kijk je op basis van iemands ervaring en opleiding wat de kansen op toekomstig werk zijn en welk salaris daarbij hoort. Ik kan mij goed voorstellen dat we dit instrument in de toekomst ook gebruiken bij (beginnende) zelfstandigen. Als een opdracht van een zelfstandige abrupt eindigt, hoeft dat niet ernstig te zijn als deze persoon potentie heeft in een florerende sector.”
“Over een aantal jaar moet deze scan ook waarschuwen als mensen met een vast dienstverband een hypotheek voor dertig jaar afsluiten, terwijl hun toekomst niet rooskleurig is omdat ze werken in een branche die doodbloedt. Je hoort wel eens van adviseurs dat men snel nog even een hypotheek wil regelen en daarna begint met ondernemen. Een vast dienstverband moet dan ook niet meer heilig verklaard worden. Het perspectief dat iemand heeft op de arbeidsmarkt is veel belangrijker.”
Kan het proces tot de invoering van die scan niet efficiënter bij zelfstandigen?
“Ja, brondata is iets waar de hele sector mee bezig is. Op het moment dat je straks de gegevens van de Belastingdienst kan ontsluiten, heb je met één druk op de knop veel belangrijke documentatie. Het is alleen een moeilijk proces om te finetunen. Het moet heel zorgvuldig gebeuren. Als er fouten worden gemaakt, heb je direct de AFM in je nek zitten. Terecht overigens. Je moet oppassen voor overkreditering.”
Zijn er tot slot tips die je adviseurs en daarmee zelfstandigen wil meegeven?
“Denk niet te snel dat het niet mogelijk is om een hypotheek af te sluiten. Er is veel mogelijk voor zelfstandigen, ook met een eventuele dip in de resultaten door corona. Je kan zelfstandige klanten bovendien dingen aanraden die het aanvraagproces versnellen. Vraag zo vroeg mogelijk de inkomensverklaring op. Die is zes maanden geldig en de klant weet gelijk waar hij of zij aan toe is. Als de klant eerst een heel traject aangaat, dan is het zonde van de tijd en kosten als je te laat achter het toetsingsinkomen komt.”