Kansen met startersregelingen

Daarom zijn zowel private organisaties als gemeentes de afgelopen jaren aan de slag gegaan om oplossingen voor starters te ontwikkelen. Op verzoek van minister De Jonge hebben wij als NHG samen met SVn (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland) een inventarisatie gemaakt van deze koopstartinstrumenten. Ons rapport brengt alle regelingen voor het eerst in kaart. 31 regelingen zijn er ontwikkeld voor starters waarvan er op dit moment 18 actief worden ingezet. 

Deze zijn onder te verdelen in 5 categorieën: 

1. Financieringsinstrument (de koopstarter ontvangt op basis van het inkomen een aanvullende lening (Starterslening) bovenop de maximale hypotheek); 
2. Koopinstrument (een koopstarter krijgt de mogelijkheid de woning onder de marktwaarde te kopen); 
3. Erfpachtinstrument (consument koopt het recht om een woning op een stuk grond te bewonen); 
4. Mix van koopinstrument en erfpacht (speciale optie die twee constructies combineert); 
5. Huren met deling vermogensvorming of koopoptie (consument huurt de woning, maar bouwt ook vermogen op).   

Wat valt ons op? 

De starterslening (door gemeenten) en de kopen-met-korting instrumenten (door corporaties) worden het meest gebruikt. Maar dat gebruik is niet grootschalig te noemen. Integendeel. Starters maken nauwelijks gebruik van de bestaande oplossingen: we tellen minder dan 5.000 transacties (waarvan bijna 3.300 startersregelingen) met deze instrumenten. Dit is ongeveer 1,5% van alle jaarlijkse woningtransacties en 5% van de transacties waarbij starters betrokken zijn. En dat is natuurlijk erg jammer. 

Daarom is onze oproep aan de partijen die werken aan dit soort startersconstructies: zorg dat ze bekend zijn bij de doelgroep, maak (beter) gebruik van al bestaande oplossingen en ga niet het wiel opnieuw uitvinden. Dit komt de overzichtelijkheid en uniformiteit ten goede en is ook aantrekkelijker voor de geldverstrekkers. Elke regeling heeft immers zijn eigen beoordelingskaders en administratie. 

Zorg ook voor een goede voorlichting aan starters. En daar ligt meteen een belangrijke rol voor de hypotheekadviseur. Ken de (landelijke en lokale) mogelijkheden voor starters, wijs je klanten hierop, leg de regelingen goed uit en bespreek ook de financiële consequenties voor de langere termijn. Het zijn vaak complexe regelingen, waarbij een goed adviseur zijn waarde kan bewijzen.  

Beschermen starters

NHG stelt eisen aan startersregelingen. Een startersregeling maakt een woning beter betaalbaar, maar wij kijken daarbij niet alleen naar het kortetermijnvoordeel. Ook over 10 jaar moet het voor de koper betaalbaar blijven, echt duurzaam betaalbaar dus. De goedgekeurde constructies voldoen aan onze eisen die consumenten beter moeten beschermen. Op nhg.nl staat een overzicht van alle erfpacht- en kortingsconstructies die door ons hierop zijn onderzocht en geaccepteerd. Dit past heel goed in ons streven om starters meer toegang te geven tot financiering en daarmee tot de woningmarkt, net zoals onze vernieuwingen voor ondernemers, flexwerkers met perspectief en de arbeidsmarktscan en duurhuur.

Nieuwe voorwaarden en normen

Iets heel anders, maar daarom niet minder belangrijk. In november bestaat NHG 30 jaar. Ook onze Voorwaarden & Normen zijn drie decennia oud en vaak aangepast en aangevuld. We houden het geheel daarom nu tegen het licht en passen de indeling en schrijfstijl aan.  Per 1 januari 2024 zijn ze zo weer actueel, logischer, beter leesbaar en volledig consistent. In een reviewpanel testen we ze. We zijn benieuwd wat jij ervan vindt!