Wie vanwege een relatief kleine en inmiddels afbetaalde schuld uit het verleden nog een negatieve kredietregistratie heeft bij het Bureau Kredietregistratie (BKR), kan daar nog vijf jaar last van hebben bij een hypotheekaanvraag. Zo blijkt uit het artikel Helaas, geen nieuw huis dankzij BKR op NRC.nl. Volgens Marcel Warnaar van het NIBUD ligt de zwarte piet iets te snel bij het BKR: “Een minder rigide omgang door hypotheekverstrekkers met schulden uit het verleden zou ook helpen.”
Kredietverstrekkers zijn wettelijk verplicht elke lening aan te melden bij het Bureau Kredietregistratie (BKR). Iedereen die wel eens op krediet koopt, geld leent, een credit card heeft of rood staat, heeft dus een registratie bij de BKR. Wie op tijd betaalt houdt een positieve registratie, maar die kan overgaan in een negatieve registratie wanneer iemand na herinneringen en aanmaningen van de kredietverstrekker nog steeds niet betaalt. Hypotheekverstrekkers gebruiken deze registratie voor de toetsing van een hypotheekaanvraag, om de financiële situatie van de klant in te schatten.
Tegengaan van stapelen
Warnaar legt uit: “Volgens een Europese richtlijn moet ieder land kleine kredieten registreren. In vergelijking met andere Europese landen is Nederland zelfs minder streng, omdat het hier alleen om kredieten gaat vanaf 250 euro. Dat we ook kleine kredieten registreren vind ik goed. Je wilt voorkomen dat kleine kredieten gaan ‘stapelen’. Dat zou je zonder een registratie niet merken. Bovendien, een achterstandscodering krijg je niet zomaar: dan moet je drie maanden achterlopen met betalen en heb je ook nog een waarschuwing gehad.”
Duik dieper in de BKR-registratie dan alleen de codering
De vraag is volgens Warnaar vooral wat de hypotheekverstrekker ermee doet: “De BKR-registratie is geen oordeel of je wel of geen andere leningen mag krijgen. De hypotheekverstrekker beoordeelt dat zelf naar aanleiding van de registratie. Blijkbaar zit het in de interne richtlijnen van de hypotheekverstrekker ingebakken dat ook kleine afbetaalde schulden uit het verleden reden kunnen zijn om een hypotheekaanvraag af te wijzen. Het is maar de vraag of een dergelijk ‘automatisme’ nog zo verstandig is.”
Volgens Warnaar zouden hypotheekverstrekkers meer verschil kunnen maken tussen achterstanden die er nu zijn en die er in het verleden waren. “Dat je bij huidige betalingsachterstanden een hypotheek weigert is begrijpelijk. Maar bij kleine betalingsachterstanden van jaren terug kunnen ze ook onderzoeken wat er aan de hand was. Duik wat dieper in de BKR-registratie en beperk je niet tot de codering. Dat kost wel wat meer tijd, waardoor de rekening voor de klant ook weer hoger kan uitpakken. Maar door iedere situatie meer op maat te bekijken, helpen hypotheekverstrekkers de klant uiteindelijk wel beter.”
Doe de BKR-check
Dat de BKR-registratie weer meer in het nieuws is, kan ermee te maken hebben dat er sinds 1 december 2016 meer kredieten worden geregistreerd. Zo is de grens voor registratie verlaagd van 500 naar 250 euro en is de looptijd verlaagd van drie maanden naar een maand. Daardoor zijn er meer kleine kredieten bijgekomen in de registratie. Hoe kan de hypotheekadviseur klanten met een BKR-registratie beter helpen? “Zolang het beleid van hypotheekverstrekkers niet verandert, kan de adviseur er ook niet veel aan doen. Wel kan hij vroeg in het proces al een BKR-check doen. Consumenten kunnen ook zelf bij het BKR hun gegevens opvragen voor vijf euro. Dan zien ze niet alleen of ze een negatieve registratie hebben, maar ook hun klantenpassen, credit cards en hoeveel ze rood mogen staan. Ook niet-opgenomen kredietruimte heeft immers invloed op de hoogte van de hypotheek.”
