Elke week bespreken we het belangrijkste nieuws uit de hypotheeksector met een adviseur. Deze week hebben we het met Dennis van Lieshout van Freek Hypotheek in Eindhoven over leeftijdsdiscriminatie en het verbouwen van woningen.
“Veel ouderen willen op latere leeftijd goedkoper gaan wonen. Voor het opknappen van een nieuwe woning is soms tijdelijk geld nodig, bijvoorbeeld via een overbruggingslening. Het lijkt in de media alsof hypotheekverstrekkers dat soort leningen standaard weigeren vanwege de leeftijd of omdat de oude woning nog niet is verkocht. Dat beeld is te eenzijdig.
Er wordt vaak geen onderscheid gemaakt tussen mensen die van koop naar koop verhuizen (waarbij een overbruggingslening mogelijk is) en mensen die van koop naar huur gaan – in dat laatste geval is er sowieso geen sprake van een overbruggingshypotheek. Toch wordt geregeld neergezet alsof leeftijd dé reden is dat financiering wordt geweigerd, terwijl het in werkelijkheid om het type lening en de situatie gaat.
Leeftijd is geen obstakel bij een hypotheek. Recent hebben wij nog een klant van 82 geholpen die probleemloos kon doorstromen naar een koopwoning vanuit haar koopwoning, omdat haar financiële situatie dat toeliet. Wat wél meespeelt, is het verschil tussen hypothecaire financiering en consumptieve kredieten. Voor die laatste gelden wel leeftijdsgrenzen en voor hypotheken niet.
Daarnaast hebben banken zich te houden aan strenge wet- en regelgeving, onder toezicht van onder andere de AFM en De Nederlandsche Bank. Zelfs als het om een tijdelijke lening gaat, moet er getoetst worden op inkomen, maandlasten en financiële kennis. ‘Ik los het volgende maand toch weer af’ is geen argument waarmee je regels kunt overslaan.
In de praktijk zien we dat veel ouderen zelf tijdelijk spaargeld inzetten. Velen hebben hun hypotheek bijna afgelost en beschikken over voldoende financiële ruimte. Alleen een kleine groep zonder buffers loopt écht tegen beperkingen aan. Voor die groep zou wat meer flexibiliteit welkom zijn. Een relatief kleine lening tot bijvoorbeeld €25.000 ten behoeve van verhuizing zou eenvoudiger verstrekt kunnen worden, maar het idee dat banken in algemene zin ouderen massaal afwijzen puur vanwege hun leeftijd klopt simpelweg niet. Het gaat om een samenspel van wetgeving, risicobeoordeling en individuele omstandigheden. Dat verdient meer nuance dan we vaak in de media terugzien.”
“Wat veel mensen over het hoofd zien bij dit soort cijfers, is dat het gaat om hypotheekaanvragen – dus intenties, geen daadwerkelijk afgesloten hypotheken. Die piek aan het begin van het jaar kan deels verklaard worden door marktdynamiek, zoals de aankondiging van een rentestijging. Dan zie je dat adviseurs snel aanvragen indienen om nog te profiteren van gunstige voorwaarden.
Wat betreft de stijging onder 55-plussers: ja, we zien vaker dat oudere huiseigenaren besluiten te blijven zitten in hun vertrouwde woning en deze nog één keer goed aan te pakken – denk aan keuken, badkamer of levensloopbestendige aanpassingen. Verhuizen is voor veel mensen geen aantrekkelijk perspectief meer, zeker niet gezien de beperkte beschikbaarheid van geschikte woningen. Dus ze investeren in comfort, en soms in verduurzaming.
Overigens zien we in onze praktijk niet opeens een enorme toestroom van oudere klanten die willen verduurzamen. Het zijn vooral mensen die al jaren in hun woning wonen en besluiten: ‘We gaan hier blijven, dus laten we het goed doen.' Zonnepanelen zijn bij hen wat minder populair geworden, zeker sinds de aankondiging rondom het afbouwen van de salderingsregeling. Bij starters leeft verduurzaming meer. Zij zijn vaak minder bekend met wat er allemaal mogelijk is, dus nemen wij het standaard mee in elk gesprek. Zelfs als ze al maximaal lenen op inkomen, kunnen zij €10.000 tot €20.000 extra lenen voor verduurzaming. Dat is nuttige kennis die het verschil kan maken in hun keuzes.”