Hoe zie jij de woningmarkt voor starters ontwikkelen tussen nu en drie jaar? En welke initiatieven vanuit geldverstrekkers en overheid zouden aan die toekomst een positieve bijdrage leveren?
Wat verwacht je van de woningmarkt?
“De kranten staan vol met verhalen over starters. Laat ik het erop houden dat de markt ronduit slecht is. Ik moet zeggen dat ik ook niet direct een oplossing zie voor de problemen. De prijzen lopen alleen maar op en als starters niet snel toeslaan, wordt het probleem voor hen de komende jaren alleen maar groter.”
Waarom?
“Ik voorspel dat het alleen maar gekker gaat worden. Om die gekte even in perspectief te plaatsen: ik heb laatst een cliënte geholpen die blij was dat ze een huis had bemachtigd voor €380.000, terwijl de vraagprijs oorspronkelijk €310.000 was. Zeer bedenkelijk. Ook als je bedenkt wat de koper uiteindelijk heeft aangekocht. Dat was geen paleis.”
Kun je echt geen oplossing bedenken?
“Bouwen, bouwen, bouwen zou ik zeggen, maar zo’n unieke oplossing is dat natuurlijk niet! We zullen out of the box moeten denken om kansen te creëren en vervolgens in te koppen. Het ombouwen van winkels, kantoorgebouwen laten evolueren in appartementen en veel meer ouderen laten doorstromen zijn dingen die prioriteit moeten krijgen.”
Dan vraag 2 van Danny: welke initiatieven vanuit geldverstrekkers en overheid zouden aan die toekomst een positieve bijdrage leveren?
“De rol van geldverstrekkers zie ik nog niet direct. Zij moeten vooral zorg dragen voor snelheid in het acceptatieproces en ons faciliteren. Wel hebben ze met het invoeren van de arbeidsmarktscan een belangrijke rol gespeeld. De overheid heeft ook al best wat gedaan aan het probleem. Zo eerlijk moet ik wel zijn.”
Heeft dat geholpen?
“Er is met goede wil actie ondernomen maar eigenlijk moeten we concluderen dat het vooral averechts heeft gewerkt. Met de starterslening en het sleutelen aan de overdrachtsbelasting heeft de overheid voor adem geprobeerd te zorgen, maar het heeft juist ademnood opgeleverd.”
Leg eens uit?
“De betaalbaarheid is juist alleen maar méér onder druk komen te staan. De ruimte om te lenen is toegenomen, dus de standaarden zijn alleen maar hoger komen te liggen en het heeft absoluut geen dempende werking gehad op de huizenprijzen.”
Wat zouden we verder kunnen doen?
“Wat ik nog zou kunnen bedenken, is dat we ook hypotheken gaan verstrekken met een looptijd van veertig jaar. Met de rentestand van nu is dat best een plan. Misschien is het ook een goed idee om eens over de grens wat inspiratie op te halen. In Duitsland kun je bijvoorbeeld belastingvrij sparen. De jeugd moet veel meer worden gestimuleerd om te sparen, wellicht met zelfs een bonus vanuit de overheid. Op het moment dat ze een huis willen kopen zijn ze hopelijk kapitaalkrachtiger.”
Is het aanpakken van beleggers in vastgoed onderdeel van de oplossing?
“Beleggers moeten eens een beetje maatschappelijk besef krijgen. Er moet voorrang komen voor het eigen gebruik van de woning en daarnaast moeten verhuurders eens wat minder aan de eigen portemonnee denken. Kies als belegger ook eens voor dat jonge stel en gun de woning gewoon aan andere mensen.”
Wat wil jij weten en van wie?
“Ik heb wel een vraag voor Jan van Wijdeven van Lamers en van de Wijdeven uit Hapert (Noord-Brabant). Mijn vraag aan hem: Is duurzaam verbouwen onderdeel van je adviesgesprek en hoe pak je dit aan?”