Er kan vanaf 2024 geen gebruik meer worden gemaakt van de schenkingsvrijstelling voor de eigen woning, zo is in het regeerakkoord afgesproken. Deze zogeheten ‘jubelton’ zou voor de woningmarkt te verstorend werken en sommige mensen teveel bevoordelen. “Als sommige starters een steuntje in de rug krijgen en andere niet, dan wordt er ongelijkheid gecreëerd”, zegt Peter Boelhouwer, hoogleraar Huisvestingssystemen in Delft. Wel vindt hij dat de afschaffing weinig zoden aan de dijk zet.
Wanneer is de jubelton ontstaan?
“Dat was tijdens de financiële crisis, in 2013. Daarna is die even verdwenen, maar hij is in 2017 weer ingevoerd. De jubelton is om twee redenen ontstaan. Ten eerste als hulp voor mensen die in die tijd met hun huis onder water stonden. Daarnaast was de invoering van de schenkingsvrijstelling bedoeld als stimulans voor de woningmarkt, die toen in een enorme dip zat. Starters zouden zo bij de aankoop van een woning een steuntje in de rug krijgen.”
De jubelton was eerst een schenkingsvrijstelling voor ouders, maar kan nu ook benut worden door anderen.
“Ja, klopt. Een oom kan bijvoorbeeld ook een schenking van €105.302 doen. Voorwaarde is wel dat de ontvanger tussen de 18 en 40 jaar is en dat de schenking gebruikt wordt voor de aanschaf van een woning.”
Waarom wordt de jubelton nu opeens afgeschaft?
“Dat heeft te maken met de discussie rond de vermogensongelijkheid. Starters hebben het nu zwaar op de woningmarkt. Als sommige starters een steuntje in de rug krijgen en andere niet, dan creëer je ongelijkheid. Daar wordt nogal tegen geageerd. Bij het recente Woonprotest werd het ook genoemd als een vorm van ongelijkheid. Daarnaast is de markt nu oververhit en waarom zou je dan nog gaan stimuleren?”
Zorgt de jubelton ook voor een prijsopdrijvend effect op de woningmarkt?
“Het is een vorm van het oprekken van de leencapaciteit. Dus het zal ongetwijfeld een klein effect hebben op de prijzen, maar dat zal niet heel veel zijn. Het is moeilijk om dat goed te onderzoeken.”
Maar je hebt al eens eerder gezegd dat een afschaffing nauwelijks effect zal hebben.
“Dat is juist. Allereerst bedraagt de belasting, die bij een afschaffing moet worden afgedragen, maar 10%. Dat is voor veel rijke mensen geen obstakel. Als je je kinderen wilt ondersteunen, dan doe je dat toch wel als je geld hebt. Je kunt ook gebruik maken van een eenmalige belastingvrije schenking van ruim €27.000. Dat mag iedereen, los van de eigen woning. Dus ik geloof dat een afschaffing niet heel veel effect zal hebben. Het is een beetje voor de bühne.”
Ben je sowieso geen voorstander van het fiscaal stimuleren van de woningmarkt?
“Ik ben voor het ondersteunen van starters, ook fiscaal. Maar dan zou ik het voor iedereen doen. Niet alleen bij starters die over rijke ouders beschikken. Maar dan moet je ook iets doen aan de positie van de doorstromers. Het is raar dat je als doorstromer nog een aflossingsvrije hypotheek kunt hebben en die ook gewoon kunt meenemen. Starters mogen dat niet. Dat is een beetje vreemd.”
Welke maatregel uit het regeerakkoord zet wél zoden aan de dijk?
“Ik vind het een goede zaak dat er meer betaalbare huur- en koopwoningen gaan worden gebouwd. Starters hebben daar echt iets aan. Ze worden geholpen bij de aankoop van een huis door middel van een nieuwe vorm van een premie A-woning. De overheid kan dan helpen met de financiering. Je had in de jaren ’80 ook dit soort premieregelingen. Daar kon je mensen echt mee helpen en hen een zetje in de rug geven.”
