De hypotheekrentes zitten sinds begin dit jaar flink in de lift. Een lening met een twintigjarige vaste rente is met 0,45 procentpunt opgelopen naar 1,85%. Dat is gelijk aan het niveau van augustus 2019. Maar adviseurs zien door de stijgende hypotheekrente nog geen afkoeling van de oververhitte woningmarkt.
“Ik merk zeker de effecten van de stijgende hypotheekrente”, stelt Jeanet van Marion, zelfstandig hypotheekadviseur bij haar gelijknamige hypotheekadvieskantoor in het Friese Ureterp. “Als ik bij een klant ben geweest die bijvoorbeeld zijn hypotheek wil oversluiten, moet ik sneller in actie komen. Anders krijgt hij misschien een hogere rente en ik wil de klant graag altijd het beste aanbod geven.”
Volgens Van Marion is de stijging zo’n vier weken geleden gestart. “Vorige week ging het helemaal snel. Ongelooflijk. Maar er is altijd een mouw aan te passen. Je kunt bijvoorbeeld een combinatie van een paar rentevaste periodes doen. In plaats van 30-jarig vast een combinatie van 15-jarig en 20-jarig vast, als het past bij de behoefte van de klant. Ik geef sowieso ook altijd aan dat aflossingsvrij nog steeds mogelijk is. Ik denk graag in mogelijkheden voor mijn klanten.”
Ook Tim van Es, manager van de hypotheekafdeling van de EvR-groep, merkt in zijn praktijk het effect van de stijgende hypotheekrente. “Als ik een klant een voorstel doe, dan moet ik snel een aanvraag indienen. Voor je het weet, is de rente weer omhoog gegaan.”
Volgens Es moeten sommige huizenkopers die al langer op zoek zijn, helaas nu genoegen nemen met een hogere rente. “Die mensen waren bijvoorbeeld een half jaar geleden bij ons in de spreekkamer. En dan is nu de rente plotseling een half procent hoger. Dat doet duidelijk wel wat met de klant. Het lijkt me ook een goede zaak om klanten actief te benaderen om de eerder gemaakte berekeningen te updaten. Dit voorkomt verrassingen wanneer ze eindelijk een woning hebben gevonden.”
“In december kwamen oversluiters nog niet massaal in actie, maar dat is door de rentestijgingen van de afgelopen weken veranderd”, ervaart Jacob de Haan van De Haan Hypotheken & Verzekeringen in Zuidhorn. “Ze zijn bang dat ze de boot missen. Als eenmanszaak heb ik het nu enorm druk en ik denk dat die drukte nog wel even zal aanhouden.”
De Haan heeft het nog niet meegemaakt dat de aankoop van een woning door de oplopende hypotheekrente niet doorging. “Het is wel voorgekomen dat nadat ik een berekening voor een klant had gemaakt, de hypotheekrente met 0,2 procentpunt was gestegen. Gelukkig was dat voor de klant geen obstakel.”
Van Es en De Haan denken dat de hypotheekrente nog wel even zal doorstijgen, terwijl Van Marion dit ‘lastig te bepalen’ vindt. Zorgt de oplopende hypotheekrente voor een afkoeling van de woningmarkt?
“Ik verwacht zeker nog geen afkoeling”, zegt Van Marion. “De krapte is nog steeds enorm. Er zijn zoveel mensen, ook starters, die wachten op een mogelijkheid om een huis te kopen. En dat neemt alleen maar toe. Het duurt heel lang voordat nieuwbouwwoningen klaar zijn. Er zijn wel projecten die gereed komen, maar dat is een druppel op een gloeiende plaat.”
Ook Van Es ziet nog geen afremming van de huizenmarkt. “Het enige effect zou kunnen zijn dat mensen niet meer hysterisch gaan overbieden. Het zeer krappe aanbod op de woningmarkt zie ik nog steeds als de meest bepalende factor.”
Volgens De Haan valt de financiële schade van de renteverhogingen mee, waardoor de kooplust niet snel zal verdwijnen. “Een renteverhoging van een half procent zorgt ervoor dat een starter 40 euro netto per maand meer moet gaan betalen. Dat is een bedrag waar hij niet heel erg van schrikt”, aldus De Haan.
In 2021 werd een recordbedrag van €163 miljard aan hypotheken verstrekt. De alsmaar stijgende huizenprijzen (in december 20,4% in vergelijking met het jaar daarvoor), structureel lage rente en een aanhoudend hoog aantal transacties waren hier de oorzaak van. Maar wat brengt 2022?
Als 40-jarige adviseur ben je een jonkie in het vak. Dat is een groot probleem dat snel moet worden aangepakt, zegt Michiel Meijer, algemeen directeur van de Van Bruggen Adviesgroep. "Er is te weinig instroom van talenten van buiten de branche."
De inflatie en stijgende energiekosten, huizenprijzen en hypotheekrente; het zijn allemaal factoren die een behoorlijke impact hebben op de portemonnee. Eenpersoonshuishoudens kunnen de stijgende kosten niet of nauwelijks dragen en stellen met relatieproblemen blijven zelfs noodgedwongen bij elkaar vanwege de oververhitte woningmarkt.
Elke week blikken we terug op het belangrijkste nieuws uit de hypotheeksector. Anouk Roest van Anouk Roest Hypotheekadvies in Eerbeek en Ben Biesbrouck van De Hypotheekshop in Haarlem-centrum vinden dat de grens van Nationale Hypotheekgarantie momenteel te laag is.