Het emotionele brein wil niet oversluiten
We zien onszelf het liefst als mensen die rationele beslissingen nemen. De werkelijkheid leert echter anders. We kiezen vaak niet voor wat rationeel het beste voor ons is. Kijk maar naar hypotheken.
Met de interesse voor energiebesparing en zelfs de energieneutrale woning gaat het de goede kant op. Volgens Wigger Verschoor van ThuisBaas neemt dat sterk toe. Minder hard gaat het met de hypotheekfinanciering voor duurzame maatregelen, terwijl de mogelijkheid om hiervoor extra te lenen al jaren bestaat.
ThuisBaas begeleidt consumenten die hun woning energieneutraal willen maken. Eerst deed het dat alleen voor eensgezinswoningen, sinds de zomer van vorig jaar ook voor appartementen: die maakt het aardgasvrij. Operationeel directeur Verschoor vertelt hoe het loopt met de interesse onder consumenten.
Weten mensen de weg naar jullie te vinden?
“Wij zijn van een handvol aanmeldingen per maand in het begin, naar gemiddeld drie aanmeldingen per dag gegaan. Dat zegt veel over de trend die er is. Voor een gemiddeld gezin met een gemiddeld energieverbruik vraagt dit een investering van 35.000 euro, dus dat die trend er is vind ik heel bemoedigend. Daarbij neemt niet alleen het aantal mensen toe dat dit wil doen, maar verandert ook de doelgroep.”
Hoe verandert die?
“In het begin waren het echt mensen die al twintig jaar op GroenLinks stemmen en tien jaar aan het zoeken zijn hoe ze dit moeten aanpakken. We beginnen nu echt in een andere categorie te komen. Het gaat dan om mensen die voorop willen lopen met hoe ze leven en wat voor keuzes ze maken. Maar ook om mensen, die als de cv-ketel aan vervanging toe is zeggen ‘ik kan het mezelf niet meer verkopen om nu een nieuwe aan te schaffen’.”
Zijn het vooral de hogere inkomens die hiervoor kiezen?
“Het gemiddelde inkomen zal wat hoger zijn dan het gemiddelde in Nederland, maar dit zijn zeker niet allemaal mensen die een ton spaargeld op de bank hebben. Ze betalen een deel uit spaargeld, een deel met subsidie, gemiddeld 5000 euro, en een deel met de energiebespaarlening vanuit het rijk, maximaal 25.000 euro. Op deze manier is het voor iedereen bereikbaar ”
En financiering via de hypotheek?
“Van de mogelijkheden die hiervoor zijn wordt nog heel weinig gebruik gemaakt. Dat heeft onder meer te maken met het feit dat op het moment dat huizenkopers ons benaderen, ze de hypotheekadviseur vaak al hebben gehad. Het is dan te laat om nog iets aan de hypotheek te veranderen. Een ander moment dat het natuurlijk speelt is wanneer mensen gaan oversluiten. Het is dus belangrijk om ze tijdig op de hoogte te stellen, anders is het mosterd na maaltijd.”
Ligt daar een taak voor hypotheekverstrekkers en adviseurs?
“Er is werk aan de winkel voor de sector om te zorgen dat er eenduidige informatie komt. Ik zit binnenkort om tafel met de Stichting Erkend Hypotheekadviseur om te kijken of we zoiets kunnen maken. Kijk naar oversluiten. Je moet mensen er gewoon op wijzen dat ze hun woning energieneutraal kunnen maken. Ik heb letterlijk meegemaakt dat iemand die een lagere rente kreeg de woning energieneutraal maakte, terwijl het maandbedrag hetzelfde bleef. Dat is gewoon investeren met gesloten beurs. Dat moeten we gaan vertellen.”
We zien onszelf het liefst als mensen die rationele beslissingen nemen. De werkelijkheid leert echter anders. We kiezen vaak niet voor wat rationeel het beste voor ons is. Kijk maar naar hypotheken.
Het verzamelen en op orde krijgen van alle gegevens is vaak nog een reden dat een hypotheekaanvraag hapert. Digitalisering moet daar een einde aan maken. Een hypotheek in en dag wordt dan mogelijk, denkt Rick Wassenaar van MijnGeldzaken.nl.
Beleggers die voor de verhuur een woning kopen, zijn op dit moment de gebeten hond. Ze zouden huizenzoekers wegconcurreren en de prijzen opdrijven. In de politiek is er een roep om maatregelen, zoals een woonplicht voor huizenkopers, of een verhuurvergunning.
De verzilverhypotheek, de blijvershypotheek, sale-and-lease-back. Allemaal mogelijkheden om overwaarde uit de eigen woning te halen. Volgens Alex van Scherpenzeel van ANBO is hier veel vraag naar onder senioren. Dat leidt alleen wel tot de komst van veel dubieuze aanbieders.