Een derde van de potentiële huizenkopers is al tussen zes maanden en één jaar op zoek naar een woning. Voor ruim een kwart duurt deze zoektocht zelfs langer dan één jaar, zo blijkt uit de navraag van De Hypotheker onder 468 Nederlanders die zich oriënteren op een eerste of volgende koopwoning.
“Er is met name veel te weinig aanbod voor starters”, vertelt Mark de Rijke, commercieel directeur van De Hypotheker. “Er worden nog steeds appartementencomplexen gebouwd, maar dat zijn appartementen ter waarde van zes tot zeven ton. Een kleine doelgroep komt hiervoor in aanmerking. Betaalbare starterswoningen worden bijna niet gebouwd. Dan heb je het over woningen tot 350.000 euro. Voor het volgende kabinet ligt hier een duidelijke opgave.”
Explosief gestegen energielasten
In het onderzoek geeft 66 procent aan een huis met een hoger energielabel te willen kopen. Toch wordt deze wens vaak snel van het lijstje geschrapt. “Sinds de energiecrisis staat een goed energielabel hoog op het wensenlijstje. Mensen schrikken van de explosief gestegen energielasten. Door de krapte op de woningmarkt wordt het hoge energielabel toch weer snel van het lijstje geschrapt, omdat woningzoekenden niet de luxe hebben om hierop te selecteren”, constateert De Rijke.
Hij vindt die houding wel begrijpelijk. “Toch moet je ook rekening houden met je energielasten. Als je aan de top zit van wat je kunt financieren en je hebt ook nog eens een slecht label, dan zou je financieel in de problemen kunnen komen. Dat is geen goede ontwikkeling.”
Adviseurs geven in adviesgesprekken ook aan wat de mogelijkheden zijn om verduurzaming mee te nemen in de financiering van de woning. “Een consument besluit natuurlijk zelf wat hij doet. Je moet als adviseur mensen bewust maken van de mogelijkheden, maar ook van de risico’s als gevolg van hun keuzes.”
Spelen met wensen
Ricardo Wolfsen, adviseur van Vita Hypotheekadvies in Hoorn en in Alkmaar, herkent het beeld dat mensen door de krapte al snel de wens voor een hoog energielabel inleveren. “Bij hoge energieprijzen vindt iedereen het prettig om een stap te maken naar bijvoorbeeld energielabel B. Maar vaak hebben andere wensen toch meer prioriteit. Het gaat bijvoorbeeld om de locatie van de woning of de grootte. Een voordeel van het kopen van een woning met een slecht energielabel is dat je sinds dit jaar extra kunt lenen. Dat moet je dan wel gebruiken voor de verduurzaming van de woning.”
Volgens de adviseur zijn ‘kant-en-klare’ woningen met een hoog energielabel heel erg trek. “Maar je bent zeker niet de enige kijker. Er komen nog dertig mensen kijken. Als je dan een paar keer achter het net vist, ga je verder zoeken. En dan kies je voor een woning die nog niet helemaal af is en nog verduurzaamd moet worden. Uiteindelijk pas je toch je wensenlijstje aan”, aldus Wolfsen.
Hij merkt in beide steden krapte in de woningmarkt. “Er is vooral een tekort aan woningen in de prijsklasse tot 400.000 euro. Er zijn heel veel mensen die naar een woning op zoek zijn, maar het aanbod is helaas gering. Je moet tegenwoordig liefst 100.000 euro verdienen om een gemiddelde woning te kunnen kopen. Dat is heel fors. Ook het overbieden is weer helemaal terug. Een tussenwoning in Alkmaar ging laatst voor 500.000 euro van de hand, terwijl die voor 400.000 euro te koop was aangeboden. Absurd.”