De inflatie en stijgende energiekosten, huizenprijzen en hypotheekrente; het zijn allemaal factoren die een behoorlijke impact hebben op de portemonnee. Eenpersoonshuishoudens kunnen de stijgende kosten niet of nauwelijks dragen en stellen met relatieproblemen blijven zelfs noodgedwongen bij elkaar vanwege de oververhitte woningmarkt.
Hoe gaan we om met deze ontwikkelingen? De (meerdere) oplossingen voor deze vragen moeten hoog op de agenda’s van zowel de overheid als het bedrijfsleven staan. Dit raakt ons allemaal.
Dat het in deze tijden niet eenvoudig is om een woning te kopen of om de gestegen woonlasten te dragen weet iedereen. Iemand die dit moet bolwerken zonder (het inkomen van) een partner, staat voor een nog grotere uitdaging. De coronacrisis heeft dit alleen maar versterkt. Volgens databedrijf Nucleoo hebben - na de uitbraak van corona in Nederland - meer stellen dan ooit een punt achter hun relatie gezet. Het aantal verbroken relaties is met zes procent gestegen ten opzichte van voor de pandemie.
Het wordt dus steeds belangrijker dat mensen, voordat ze een woning kopen, goed nadenken over de financiële situatie en over de gevolgen van een eventuele breuk, werkloosheid, arbeidsongeschiktheid of het overlijden van een partner. Dat zijn natuurlijk geen leuke gespreksonderwerpen, maar het is wel ontzettend belangrijk om bij stil te staan. Hypotheekadviseurs spelen hier een belangrijke rol in. Uit ons eigen onderzoek blijkt dat maar liefst tachtig procent van de woningkopers bij de aankoop niet goed nadenkt over de gevolgen van een mogelijke scheiding. Terwijl een relatiebreuk met stip de meest voorkomende oorzaak is van de betaalproblemen en verliezen die wij binnenkrijgen.
Veel stellen die samen een huis hebben gekocht realiseren zich dat ze hun partner (ook) financieel nodig hebben. MUNT Hypotheken publiceerde eerder deze maand een onderzoek waarin 64% van de huizenbezitters aangeeft dat het bij een relatiebreuk ingewikkeld wordt om zelf een woning te vinden. Maar liefst 28% van de respondenten verbreekt om die reden minder snel de relatie met zijn of haar partner. Dit zijn zorgelijke ontwikkelingen.
Natuurlijk proberen wij iedereen die in zo’n situatie terecht komt ook te helpen, samen met de geldverstrekkers. Daarom is het – met een hypotheek met NHG - sinds 2020 gemakkelijker om een ex-partner uit te kopen. Omdat de huizenprijzen zo snel zijn gestegen, moet je een ex een behoorlijk bedrag aan overwaarde meegeven als je hem of haar wilt uitkopen. Door de toetsingsmethode aan te passen, kijken we niet naar wat er geleend kan worden maar naar wat er per maand aan hypotheeklast betaald moet worden. Hierdoor kan iemand in de regel op verantwoorde wijze meer lenen, waardoor het eenvoudiger wordt een ex-partner uit te kopen.
Nu Nederland weer open gaat, is het verleidelijk om in de vreugdestemming te raken. Maar helaas moeten we ook waakzaam blijven wat de gevolgen zijn van de minder fijne ontwikkelingen die gaande zijn. Des te meer als de overheidssteun stopt en de leningen terugbetaald moeten worden. Zeker nu de inflatie bijzonder hoog is. ING maakte onlangs bekend extra kapitaal aan te gaan houden voor mogelijk toenemende betaalproblemen bij woningeigenaren. Ook wij maken ons zorgen. Zowel de overheid als het bedrijfsleven moet goed nadenken wat zij vanuit haar positie kan (blijven) betekenen voor kwetsbare groepen. Zelf blijven we dit natuurlijk ook doen. We staan klaar als dat nodig is. Samen met adviseurs en geldverstrekkers, dus denk en doe mee zodat we samen kunnen verbeteren.
Elke week blikken we terug op het belangrijkste nieuws uit de hypotheeksector. Anouk Roest van Anouk Roest Hypotheekadvies in Eerbeek en Ben Biesbrouck van De Hypotheekshop in Haarlem-centrum vinden dat de grens van Nationale Hypotheekgarantie momenteel te laag is.
De hypotheekrentes zitten sinds begin dit jaar flink in de lift. Een lening met een twintigjarige vaste rente is met 0,45 procentpunt opgelopen naar 1,85%. Dat is gelijk aan het niveau van augustus 2019. Maar adviseurs zien door de stijgende hypotheekrente nog geen afkoeling van de oververhitte woningmarkt.
Als 40-jarige adviseur ben je een jonkie in het vak. Dat is een groot probleem dat snel moet worden aangepakt, zegt Michiel Meijer, algemeen directeur van de Van Bruggen Adviesgroep. "Er is te weinig instroom van talenten van buiten de branche."
In 2021 werd een recordbedrag van €163 miljard aan hypotheken verstrekt. De alsmaar stijgende huizenprijzen (in december 20,4% in vergelijking met het jaar daarvoor), structureel lage rente en een aanhoudend hoog aantal transacties waren hier de oorzaak van. Maar wat brengt 2022?