Arjen Gielen (SVn): ‘We moeten naar een systeem waarin we problemen voorkómen in plaats van oplossen’

Je bent medeoprichter van de Langetermijndenktank en schreef onlangs een boek over langetermijndenken in beleid. Waarom is dat nú zo urgent? 

Omdat we op meerdere fronten vastlopen. Kijk naar de woningtekorten, klimaatverandering, vergrijzing, energietransitie. De reflex blijft om telkens met snelle oplossingen te komen – tijdelijke subsidies, extra regelingen, noodgrepen. Maar we moeten naar een systeem waarin we problemen niet alleen oplossen, maar structureel voorkómen. We proberen nu met man en macht de problemen op de woningmarkt de baas te zijn. Die inspanningen zijn goed, maar dit alles was niet nodig geweest als we eerder de focus op de lange termijn hadden gehouden. 

Wat zijn de risico’s als we blijven hangen in kortetermijndenken? 

Als we nu geen duidelijke keuzes maken, bouwen we alleen maar verder op een wankel fundament. De druk op de woningmarkt wordt groter, het geld raakt sneller op (zeker in ‘ravijnjaar 2026’), en het vertrouwen in de overheid daalt. Een langetermijnvisie dwingt om vooruit te kijken en plannen te maken die de tand des tijds doorstaan.  

Langetermijndenken, hoe werkt dat in de praktijk? 

Ik zou zeggen: stop met tijd verspillen aan de waan van de dag. Het gaat erom dat we keuzes maken die niet alleen vandaag goed uitpakken, maar ook over tien of twintig jaar nog overeind staan. In de woningmarkt betekent dat bijvoorbeeld verder kijken dan alleen stikstof of bouwprocedures. Vraag jezelf af: voor wie bouwen we eigenlijk? En hoe zorgen we dat kwetsbare groepen ook echt geholpen worden? We kunnen ook niet iedereen pleasen. Langetermijnkeuzes zijn vaak niet populair, maar wel nodig als je echt iets wilt bereiken.  

Welke rol zie jij voor hypotheekadviseurs? 

Hypotheekadviseurs zijn onmisbaar bij het ondersteunen van mensen in hun zoektocht naar passende financiering. Ze staan dicht bij de klant en helpen hen de weg te vinden in een complexe omgeving. Juist doordat zij individuele situaties goed kennen, kunnen zij klanten begeleiden bij het benutten van beschikbare regelingen – of het nu gaat om starters, verduurzaming of maatwerkoplossingen. Daarmee vormen zij een waardevolle schakel tussen beleid en praktijk. Dat is geen eenvoudige taak, want regelingen zijn er in alle soorten en maten. Het vraagt veel om daarvan op de hoogte te blijven. Juist daarom zijn hypotheekadviseurs van onschatbare waarde: zij maken het verschil voor mensen die hun weg zoeken in een ingewikkeld systeem. 

Jij pleit ook voor meer samenwerking tussen overheid en marktpartijen. Waarom? 

Beleidsmakers hebben vaak torenhoge ambities als het gaat om de woningmarkt. Maar met alleen overheidsgeld redden we het niet. Zeker in jaren waarin de overheidsfinanciën onder druk staan, zoals nu, heb je private investeerders nodig. Pensioenfondsen bijvoorbeeld. Maar dan moet je ze wel serieus nemen, tijdig aan tafel zetten en goed luisteren. Fondsen gevuld met langetermijnfunding vanuit private partijen zijn onmisbaar. 

In hoeverre is SVn bezig met de lange termijn? 

We willen een brug bouwen  tussen overheden en marktpartijen. Bijvoorbeeld met op maat gemaakte fondsen voor verduurzaming of betaalbaar wonen. We vergroten de beleidsruimte van gemeenten om op lange termijn de kwaliteit van wonen in Nederland te verbeteren.