Er zijn vergaande plannen om een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) in te voeren voor zzp’ers. Daarnaast wordt gesproken over afschaffing van de zelfstandigenaftrek. Als het zover komt, zal dit consequenties hebben voor de maximale hypotheek die zij kunnen krijgen, zegt Marcel Warnaar van het Nibud.
Veel zelfstandigen zijn niet verzekerd voor arbeidsongeschiktheid. Dit is voor de overheid al langere tijd een bron van zorg en in het pensioenakkoord is daarom afgesproken dat er een verplichte AOV komt. Daarnaast ligt de zelfstandigenaftrek onder vuur. De komende jaren gaat deze omlaag en er is zelfs sprake van dat dit belastingvoordeel voor zzp’ers moet worden afgeschaft. De commissie Borstlap pleitte daar onlangs voor in een advies over de toekomst van de arbeidsmarkt.
Als deze maatregelen doorgaan, zal dit betekenen dat zzp’ers minder kunnen lenen, zegt Warnaar. Hij is als wetenschappelijk medewerker onder meer verantwoordelijk voor de financieringsnormen die het Nibud jaarlijks vaststelt. “Wij letten scherp op de betaalbaarheid van de hypotheek. Als we signaleren dat er dingen veranderen kijken we heel scherp of dat invloed moet hebben op de maximale hypotheek. Als het netto inkomen flink naar beneden gaat, heeft dat natuurlijk wel consequenties.”
Hij tekent aan dat op dit moment nog niet duidelijk is wat er precies verandert. “Wordt het een soort belasting of een premie zoals de zorgpremie? Het is een beetje koffiedik kijken”, zegt hij over de verplichte AOV. “We kunnen nog niet zeggen hoe het in de normen uit gaat werken, maar als er een soort verplichte uitgave komt, zal dat invloed hebben op het bedrag dat zelfstandigen aan hypotheek kunnen betalen. Overigens heeft de verplichte AOV ook voordelen. Als door zo'n verzekering het risico op wanbetaling afneemt, zou de risico-opslag op de rente naar beneden kunnen. Wat weer kan leiden tot een hogere leencapaciteit.”
Er zijn twee manieren waarop dit soort veranderingen verwerkt kunnen worden in de financieringsnormen, legt Warnaar uit. Een optie zou zijn om de tabel aan te passen die bepaalt welk deel van het inkomen kan worden ingezet voor de hypotheek. Er zou dan in feite een aparte tabel komen voor zelfstandigen. Een andere optie is om een korting toe te passen op het inkomen waarmee gerekend wordt. “Ik kan me best voorstellen dat we een afslag op de brutowinst doen en uiteindelijk wel dezelfde tabel gebruiken.”
Het Nibud voert eventuele aanpassingen pas door in de financieringsnormen op het moment dat veranderingen echt in regelgeving zijn vastgelegd. Toch is het wellicht wel verstandig als zzp’ers en hypotheekadviseurs er rekening mee houden dat er veranderingen aan komen, merkt hij op.
“Er is voor ons nog geen aanleiding om nu al tabellen te gaan zitten veranderen. Maar je moet als adviseur wel bedenken of het de meest verstandige beslissing is om echt tot het maximum te gaan gezien het feit dat dit er misschien aan komt. Het is iets dat je altijd met de klant moet bespreken.”
Een verlopen financieringsvoorbehoud als de hypotheek nog niet rond is, kan tot flinke financiële schade leiden. De verantwoordelijkheid hiervoor is steeds meer bij de adviseur komen te liggen, concludeert Maaike Verhoef, secretaris van de Nederlandse Vereniging van Hypothecair Planners. Zij geeft zes tips om problemen met het voorbehoud op financiering te voorkomen en de klant goed te bedienen.
De oude woning niet verkopen maar verhuren. Door de lage rente is het een interessante optie. In grote steden was het fenomeen al in opkomst, maar Jamie Hilgersom, hypotheekadviseur in de regio Haaglanden, ziet het ook in zijn werkgebied opkomen. Van de doorstromers komt twee op de vijf bij hem binnen met de wens om de oude woning aan te houden. Hij vertelt wie deze mensen zijn en hoe het in de praktijk uitpakt.
Wat kan Nederland qua hypotheken nog leren van andere Europese landen? Dit keer kijken we naar het Spaanse systeem van woningfinanciering: met veel minder opties, maar dat wordt gecompenseerd met andere voordelen.
Elke provincie heeft zijn eigen unieke woningmarkt. In Noord-Holland, de duurste provincie, is een woning 80 procent duurder dan in de goedkoopste provincie, Groningen. Binnen provincies zijn echter ook grote verschillen. Deze verschillen brengt Kop-Munt in kaart in de serie Provincie in beeld.