Buitenlandse leningen: melden of verzwijgen?

Kom je vaak buitenlandse leningen tegen in je praktijk? 

"Nee, soms. Ongeveer een kwart van mijn klanten is expat (kennismigrant) en zij hebben soms leningen in het buitenland. Recent had ik bijvoorbeeld een consultant bij een gerenommeerd bureau die een opleiding had gevolgd bij INSEAD in Frankrijk. Hij had hiervoor een persoonlijke lening bij BNP Paribas met een rente van 6-7%. Dit soort leningen hebben direct invloed op de leencapaciteit, dus het is essentieel dat ze gemeld worden. Een dilemma is het dus voor mij in ieder geval niet." 

Dat is duidelijk dus. Maar merk jij dat klanten soms terughoudend zijn met het delen van deze informatie? 

"Dat valt wel mee. De doelgroep die ik bedien, is over het algemeen redelijk vermogend en zal daarom niet zo snel informatie over een bancaire lening verzwijgen. Maar waar ik wel alert op blijf, zijn leningen bij familie of vrienden. In sommige culturen spelen dat soort persoonlijke leningen een grotere rol. Dat soort leningen worden soms niet gemeld, terwijl ze natuurlijk de betaalcapaciteit van een klant weldegelijk beïnvloeden." 

Wat zijn de risico's van het verzwijgen van buitenlandse leningen? 

"Verzwijgen is natuurlijk fraude. Als een hypotheekverstrekker erachter komt dan kun je daarmee in de problemen komen.” 

“Maar ook als je de lening niet verzwijgt, is een buitenlandse lening een risico. Dat heeft te maken met het wisselkoersrisico bij leningen in vreemde valuta. Door schommelingen in de wisselkoers kan zo’n lening binnen korte tijd opeens een stuk duurder uitpakken. Dat kan zomaar 10% schelen. Sommige geldverstrekkers, vooral de grote banken die internationaal actief zijn, houden hier daarom ook rekening mee in hun acceptatiebeleid." 

Zijn er manieren om buitenlandse leningen op te sporen? 

"Nee, dat is momenteel onmogelijk. Er zijn wel ontwikkelingen met PSD2, de Payment Services Directive 2, die hier verandering in kunnen brengen. Deze wetgeving is al in 2018 geïmplementeerd en opgenomen in de WFT, maar in de praktijk wordt het nog beperkt toegepast. Het zou mooi zijn als dit leidt tot betere uitwisseling van financiële gegevens binnen Europa." 

Hoe zit het met de zorgplicht van een hypotheekadviseur? 

"Als hypotheekadviseur wil je niet dat mensen hun hypotheek niet meer kunnen betalen. Sommige geldverstrekkers informeren mij als intermediair bij betalingsachterstanden, andere niet. Als ik word geïnformeerd, neem ik direct contact op met de klant. Gelukkig komt dit in mijn praktijk weinig voor, maar het benadrukt wel het belang van een gedegen inventarisatie aan de voorkant." 

“Het huidige verdienmodel voor hypotheken helpt overigens natuurlijk niet mee. Wij ontvangen nu een eenmalige vergoeding per hypotheek van de klant. Bij consumptieve kredieten is er nog wel sprake van een provisie en die wordt niet meer uitbetaald aan de intermediair wanneer een klant twee maanden bijvoorbeeld niet betaald heeft en dus achterstand heeft op de lening. Je kunt van alles tegen dat systeem inbrengen, maar het stimuleert wel de zorgplicht bij de intermediairs.” 

Zie je verschillen tussen grote en kleine advieskantoren? 

"Bij sommige partijen draait het vaak om zoveel mogelijk transacties, het is een bepaalde cultuur en doel van ze. Vragen over buitenlandse leningen worden door adviseurs soms liever niet gesteld omdat dit ertoe kan leiden dat een transactie en/of bonus niet doorgaat, onder het motto: ‘het is nooit genoeg’. Daar heb je dus het dilemma.”  

“Maar als kleinschalig kantoor kiezen wij bewust voor een andere aanpak. Ik blokkeer altijd tot twee uur voor een gesprek, zodat er ruimte is voor een grondige inventarisatie. Klanten waarderen deze persoonlijke aandacht, tijd die we hun geven en hier kiezen ze bewust voor." 

"Ik zie het als een verplichting om tijdens de kennismaking en inventarisatiefase de juiste controle- en dieptevragen te stellen. We bespreken systematisch alle aspecten: burgerlijke staat, huishouden, inkomsten, uitgaven, schulden, studieschulden, leningen in binnen- en buitenland en verzekeringen. Mijn ervaring is dat als je dit op een natuurlijke manier doet, klanten over het algemeen eerlijk zijn." 

In 'Het Dilemma' bespreken we regelmatig situaties waar hypotheekadviseurs in de praktijk mee te maken krijgen. Deze rubriek biedt inzicht in de overwegingen en keuzes die gemaakt moeten worden bij het geven van gedegen financieel advies.