Algemene clausule voor onverwachte omstandigheden
VBO Makelaars heeft een algemene clausule opgesteld. Hiermee kunnen kopers en verkopers een beroep doen op overmacht of onvoorziene omstandigheden. Dan kunnen ze een verkoop annuleren of uitstellen. “Dat betekent dat het een partij niet kan worden verweten dat hij van zijn kant niet in staat is om de koopovereenkomst uit te voeren. Uiteraard moet wel heel duidelijk worden aangetoond dat dit daadwerkelijk het gevolg is van de coronapandemie. Er moeten ook bewijsstukken worden gestuurd. Wij constateerden dat er bij betrokken partijen behoefte was aan een dergelijke coronaclausule om meer zekerheid te bieden”, legt Kers uit.
Pas koop als oude huis is verkocht
Met een clausule kan een voorbehoud worden gemaakt dat een verkoop pas definitief is als een koper een oude woning heeft verkocht. Makelaars noemen dit wel een ‘no risk clausule’. Deenik: “Gezien de onvoorspelbare gevolgen die de coronacrisis op de huizenmarkt zou kunnen hebben, is voorstelbaar dat de behoefte bestaat om zo’n clausule in de koopovereenkomst op te nemen. Andersom is het ook denkbaar dat de verkoper pas definitief aan de verkoop gebonden wenst te zijn op het moment dat hij een nieuwe woning heeft weten te kopen. Daar kan ook een clausule voor worden opgenomen. Partijen kunnen bij het doorvoeren van een ontbindingsmogelijkheid naar eigen inzicht afspreken of zij daarbij willen voorzien in een vorm van schadevergoeding of een boete, of dat ze de ontbinding juist kosteloos mogelijk willen maken.”
Uitstel als er behoefte aan is
In een koopcontract kan ook een clausule worden opgenomen om de levering en, of de betaling van de koopsom uit te stellen, zegt Deenik. “Het is bijvoorbeeld voorstelbaar dat het rondkrijgen van de financiering vanwege de corona-uitbraak meer tijd in beslag neemt dan gewoonlijk het geval zou zijn. Door middel van een financieringsvoorbehoud dat op de huidige situatie is afgestemd, kan hiermee rekening worden gehouden.”
Afspreken om opnieuw te onderhandelen
Deenik stelt dat het ook mogelijk is om vast te leggen dat over gemaakte afspraken opnieuw kan worden onderhandeld. “Onder bepaalde omstandigheden worden partijen dan verplicht met elkaar te heronderhandelen over een aangepaste contractinhoud, zoals uitstel van de leverings- en betalingsverplichting, aanpassing van de koopprijs, of betaling van de koopprijs in termijnen. Daarbij kunnen partijen afspreken dat een redelijk voorstel van de ene partij geaccepteerd moet worden door de andere partij. Komen partijen er onderling niet uit, dan kan altijd nog de gang naar de rechter worden gemaakt op grond van die heronderhandelingsplicht.”
Verlengen bedenktermijn
Huizenkopers hebben een wettelijke bedenktermijn van drie werkdagen om te besluiten dat ze toch niet overgaan tot de aankoop. Het kan een optie zijn om de termijn met een clausule te verlengen. “Nu veel bezichtigingen alleen nog online of virtueel plaatsvinden, is dit zeker het overwegen waard”, zegt Deenik.
Geen clausules, beroep op onvoorziene omstandigheden lastig
Nu de crisis een tijdje bezig is, wordt het moeilijker om terug te komen op gemaakte afspraken als dit niet is vastgelegd, merkt Deenik tenslotte op. “Als uit de koopovereenkomst blijkt dat partijen wel oog hebben gehad voor de corona-uitbraak, maar hebben besloten om daaromtrent geen bepalingen in de overeenkomst op te nemen, dan gaat een beroep op onvoorziene omstandigheden niet op.” Het is dus verstandig om juist nu goed te kijken wat er precies wordt afgesproken in een koopcontract.