Een vriendin van mij, Paulien, woont en werkt als arts in Londen. Ze vertelde mij aan de telefoon dat het een totale chaos is, zoals al op de tv-beelden van het Britse Lagerhuis te zien was. Sommige mensen zijn blij, anderen ongelukkig met de afwijzing van de Brexit-deal, maar niemand weet nou echt wat de Engelsen willen. Zowel in het land zelf als in de EU niet. En dat maakt de chaos en daarmee de onzekerheid alleen maar groter. Ondertussen komt het no-deal-scenario steeds dichterbij.
Een no-deal Brexit zal rampzalig zijn, zo verwacht werkgeversorganisatie VNO-NCW. In een reactie geeft de organisatie aan dat veel ondernemers de onzekerheid rond de Brexit ‘spuugzat’ zijn. Neem de e-commercesector: een no-deal Brexit kan naar verwachting knelpunten veroorzaken in de pakketverzending tussen Groot-Brittannië en de EU.
Onzekerheid is ook niet goed voor de woningmarkt, waar net als op de aandelenmarkt emotie een belangrijke rol speelt. Zijn mensen positief en hebben ze vertrouwen in de economie, dan zijn ze positief over de ontwikkeling van hun salaris en eerder geneigd een grote uitgave te doen. Als er onzekerheid is, zullen mensen minder snel willen verhuizen, of überhaupt een huis willen kopen. Een harde Brexit, zal de economie en daarmee de woningmarkt geen goed doen.
SEO Economisch Onderzoek schreef twee jaar geleden een rapport over hoe emotie invloed heeft op de woningmarkt. Hieruit blijkt dat in tijden van een neergaande conjunctuur de huizenprijzen verder dalen dan zou moeten, als gevolg van emotioneel handelen van consumenten. Omdat mensen bijvoorbeeld geen verlies willen nemen op hun woning, stellen ze de verkoop ervan uit of zetten ze hun huis te koop zonder te willen zakken in de prijs. Dit werkt als verdere rem op de woningmarkt.
Rond de Brexit zit ook veel emotie. Degenen vóór de Brexit hebben vaak uit woede voor uittreding uit de EU gestemd. Veel van hen zijn niet bekend met de effecten van een harde Brexit. Zoals mijn Londense vriendin Paulien aangaf: veel van de medicijnen komen uit de EU. Met een harde Brexit kunnen we ineens zonder zitten. Daar hebben de meeste Engelsen geen idee van.
Het zijn heel spannende 72 dagen tot hopelijk een juiste beslissing valt voor de EU en Engeland. Het is te hopen dat dit leidt tot meer economische stabiliteit. Ik wens hen veel wijsheid toe.