Dé Nederlandse woningmarkt bestaat niet. Er zijn grote verschillen tussen provincies, gemeenten en zelfs binnen gemeenten. Daarnaast is er natuurlijk de tegenstelling tussen de grote steden en het landelijk gebied. Kop-Munt brengt deze verschillen in kaart. In twaalf weken reizen we kriskras het hele land door. Deze week de provincie Zeeland, waar doorstromers niet alleen te maken hebben met restschulden, maar vooral ook met een teruglopend aanbod.
Hypotheekadviseur Rob van Deemter van de Hypotheker Middelburg ziet dit laatste in zijn agenda. Een jaar geleden stond deze tot twee weken vooruit vol met afspraken, nu kan hij zijn klanten makkelijker tussendoor inplannen.
Waar komt die daling van het aanbod door?
“Ik merk onder cliënten met een verhuiswens dat ze een ander wereldbeeld hebben dan de hypotheekaanbieders. Die zijn er nog op gebrand dat consumenten hun huis eerst verkopen voordat ze een nieuw huis kopen. De consument wil juist eerst wat gekocht hebben voor zijn woning in de verkoop gaat. Als iedereen zo redeneert, komt er natuurlijk bar weinig op de markt. Het is een rare spiraal waar de markt nu in terechtkomt. Ik heb klanten gehad die een half jaar in een huurwoning hebben gezeten voordat ze een nieuwe woning hadden gevonden.”
Mensen willen wel verhuizen, maar durven hun huis niet te koop te zetten?
“Ik denk dat de tekorten in werkelijkheid minder groot zijn dan ze lijken. Ik doe dit al vijfendertig jaar en heb het niet eerder zo meegemaakt. Als iedereen het op deze manier doet, krijg je massahysterie. Zo creëren we zelf het tekort. Ik zeg wel eens tegen makelaars dat ze na moeten denken over een parallel systeem. Maak het zichtbaar dat klanten een huis te koop gaan zetten als ze een nieuw huis hebben gevonden.”
In hoeverre is de bereidheid van hypotheekverstrekkers om overbruggingsfinanciering te geven een probleem?
“Er zijn maar een paar partijen waarbij het mogelijk is om de overbrugging volledig te financieren als de woning nog niet is verkocht. 95 Procent van de hypotheekaanbieders wil een verkoopcontract zien voor ze met de volledige waarde willen rekenen, anders passen ze een afslag toe. Voor de crisis gaf de makelaar een verklaring af wat de verwachte opbrengst was en werd dit als uitgangspunt genomen voor de overbrugging. Natuurlijk is wel eens gebleken dat de waarde te hoog was ingeschat en er een restschuld ontstond. Daardoor zijn ze veel voorzichtiger geworden. Het resultaat is wel dat als mensen geen eigen geld hebben ze eigenlijk niet eerst kunnen kopen voordat ze verkopen.”
Kampen veel Zeeuwse doorstromers nog met restschulden?
“De prijzen zijn hier toch minder hard gestegen dan op landelijk niveau, dus ik kom nog wel restschulden tegen. Er is soms voldoende leencapaciteit om de restschuld op te nemen in de nieuwe hypotheek. Als die er niet is, is er vaak nog wel spaargeld dat kan worden gebruikt, of er zit vermogen in een spaarpolis of een kapitaalverzekering. In de meeste gevallen is het wel op te lossen, maar dan moeten kopers wel een woning kunnen vinden.”