Sinds de financiële crisis wordt veel meer afgelost. In 2013 en 2014 daalde de totale uitstaande hypotheeksom zelfs. Volgens het CBS heeft dat er zelfs toe geleid dat de consumptie tien jaar na de crisis minder hard is gegroeid dan de inkomens.
Extra aflossen aangeraden als alternatief voor spaargeld
De laatste jaren zijn Nederlanders ook doorgegaan met aflossen, ondanks de daling van de hypotheekrente. Deze conclusie baseert het CBS vooral op het saldo van opgenomen en afgeloste woninghypotheken. Dat ligt al bijna vier jaar rond de 10 miljard euro op jaarbasis. In het derde kwartaal van vorig jaar, het laatste kwartaal waarvoor er cijfers zijn, was dat nog steeds zo.
Een deel van de aflossingen is een gevolg van de aflossingsverplichting, maar extra aflossen is ook populairder dan vroeger. Daarbij speelt mee dat het vaak wordt aangeraden als alternatief voor beleggen. Het Nibud gebruikt dit bijvoorbeeld in zijn informatievoorziening.
Bij 5 procent rente kan aflossen nog interessant zijn
Toch is het maar de vraag of extra aflossen nog wel zo’n aantrekkelijke optie is nu de rente zo laag is. “Ik denk dat er vaak echt wel betere doelen zijn voor je geld dan je hypotheek aflossen. Stel dat je nog op 5 procent hypotheekrente zit, dan kan het nog wel interessant zijn, maar het is wel altijd afhankelijk van de specifieke situatie”, zegt Fleur Kroonbergs, financieel planner van het jaar en eigenaar van de Hypotheekshop Den Haag Bomenbuurt.
Thomas de Leeuw, oprichter van online adviseur Ikbenfrits.nl, is het daarmee eens. “Eén ding is zeker, blind aflossen op de hypotheek is een optie met een superlaag rendement en een laag risico. Het is zeker niet geschikt voor jonge mensen die een lange investeringshorizon hebben, maar ook niet voor mensen met veel overwaarde.”
Voor de laatste groep geldt namelijk dat het nog wel eens voorkomt dat ze hun hypotheek later juist weer willen ophogen. “Wat ik zie gebeuren is dat mensen terugkomen en hun hypotheek weer gaan ophogen. De rente daarop is dan alleen niet meer aftrekbaar. Dan hadden ze dus beter niet kunnen aflossen”, zegt De Leeuw.
Beleggen, aflossen of op spaarrekening laten staan
Maar wat is het alternatief voor aflossen? Kroonbergs noemt een paar voorbeelden. “Beleggen kan een goede optie zijn, maar is zeker niet voor iedereen geschikt. Ik ken mensen die daar slapeloze nachten van krijgen en dan moet je er gewoon niet aan beginnen. Je kunt ook aanvullende voorzieningen treffen voor je pensioen. Dat wordt ook steeds meer uitgekleed.”
Uiteindelijk moeten adviseur en consument een totaalbeeld maken, zegt ze. “Waar wil je naartoe, hoe kom je daar en wat ben je de komende tijd van plan. Dan kun je een afweging maken. Ga ik extra aflossen, beleggen of laat ik het geld op een spaarrekening staan.”