Wat kan Nederland qua hypotheken nog leren van andere Europese landen? Dit keer kijken we naar het Duitse systeem voor woningfinanciering. Volgens hypotheekadviseur en Duitsland-expert John Bonke is er één ding dat ze daar sowieso heel slim hebben bedacht.
Lagere huizenprijzen, grotere huizen, (veel) meer buitenruimte. Genoeg redenen om in het Oosten van Nederland, net de grens over te gaan voor de huizenjacht. Dit is het gebied waar John Bonke Nederlanders adviseert die een huis willen kopen in Duitsland.
“Mensen die uit het Westen van Nederland komen, slaan natuurlijk steil achterover als ze de huizenprijzen zien in de regio waar ik actief ben,” vertelt Bonke. “Maar goed, vergeleken met de idiote prijzen in Amsterdam is de rest al snel goedkoop natuurlijk.” Ook in Duitsland verschillen de prijzen per regio, maar de huizen in het grensgebied met Nederland zijn heel betaalbaar. “Zeker als je het vergelijkt met een Amsterdamse tussenwoning van 1,2 miljoen euro, maar je krijgt in deze regio sowieso vaak meer huis voor je geld dan in Nederland.”
Naast hypotheken zoals we die in Nederland kennen, is er in Duitsland ook nog het zogenaamde Bausparvertrag (bouwspaarcontract). “Dat doen die Duitse banken heel slim, want een Bauspar-rekening krijgt een kind vaak al op jonge leeftijd cadeau. Als het gespaarde geld dan gebruikt wordt, zit de klant vaak automatisch vast aan de bank waar de Bauspar-rekening loopt.”
Hoewel niet iedereen een Bausparvertrag afsluit voor z’n kind, is het wel een spaarvorm die nog steeds veel voorkomt in Duitsland. “Het mooie hiervan is dat je ziet dat Duitse jongeren heel goed (en vaak beter dan Nederlandse jongeren) op de hoogte zijn van de kosten van een koopwoning,” vindt Bonke. “En ze krijgen de spaarmoraal zo met de paplepel ingegoten.”
Een aantal jaren geleden hebben Duitse banken wel eens geprobeerd om ook de Nederlandse markt te betreden met hun bouwspaar-producten. “Dat was wellicht wat te vroeg,” denkt Bonke. “Maar nu staan ze blijkbaar alsnog te trappelen om de Nederlandse starters te helpen met bouwsparen. Op zich helemaal geen slecht plan natuurlijk.”
Het grootste voordeel van het Duitse systeem is volgens Bonke dat er geen hypotheekrenteaftrek is. “Dat maakt een hypotheek natuurlijk een stuk eenvoudiger. In Nederland ben je de draad al snel kwijt als consument,” volgens Bonke. “Eén keer scheiden, een paar keer verhuizen en je komt er niet meer uit zonder een expert. En zelfs dan is het nog lastig.”
Bonke ziet zeker het financiële voordeel van de hypotheekrenteaftrek, maar dat kan ook op andere manieren opgelost worden. “Het grote voordeel voor mij als adviseur is dat ik in Duitsland veel meer vrijheid heb om een goede hypotheek af te sluiten. Zonder dat ik afgeleid word door fiscale regels en constructies. Ik kan het iedereen aanraden wat dat betreft.”
Sommige ouderen beschikken over een flink vermogen, maar dat zit vaak vast in hun huis. Om dit toch te verzilveren, bestaat er de ‘opeethypotheek’. Hiermee kunnen ouderen de overwaarde van hun huis verzilveren, zonder dat ze hoeven te verhuizen. Maar welke voor- en nadelen kleven er aan de opeethypotheek?
Een familielening. Het klinkt gezellig en de regeling lijkt voor beide partijen fiscaal aantrekkelijk. Dat is het ook, zolang je de overeenkomst maar zakelijk benadert. Hoe kunnen de familieleden maximaal profiteren van de familielening zonder dat fiscus dwars gaat liggen?
Is het een goed idee om geld te lenen van ouders voor de financiering van een woning? Ja maar let wel op 3 dingen.
Waarin verschilt de Duitse hypotheekmarkt met die van de Nederlandse? Een zeer belangrijk verschil is de aanwezigheid van de Bauspar-hypotheek bij onze oosterburen. Deze hypotheekvorm komt in Nederland niet van grond, maar is in Duitsland onverminderd populair.