Hypotheek voor zzp’ers?

Een aanzienlijk deel van de beroepsbevolking blijkt zzp’er te zijn. In elke Nederlandse straat wonen, statistisch gezien, wel een paar zelfstandigen. Door de flexibilisering van de arbeidsmarkt is de groep de afgelopen jaren flink toegenomen. Met een stijging van 35 procent tussen 2005 en 2014 is Nederland zelfs koploper in de Europese Unie, stelde onlangs de Europese Commissie in een rapport vast.

Onderverdeling zzp’ers
Uit cijfers van het CBS blijkt dat er in 2014 1,3 miljoen Nederlanders zzp’er waren. Er gaan vaak geluiden op dat die groep moeilijk aan een hypotheek komt. Maar is dat wel zo? Het CBS splitst de zzp’ers uit in verschillende groepen. Zo zijn er ongeveer 800 duizend mensen volledig afhankelijk van hun zzp-inkomen. Daar tegenover staat een groep van circa een half miljoen mensen die het freelancen als bijverdienste heeft. En daar zit de nuance.

Verkapte werkloosheid
Onder de bijverdienende zzp’ers zitten mensen die naast de inkomsten uit werk ook een pensioen of uitkering ontvangen. Maar er is ook verkapte werkloosheid in zzp-land. Hoeveel verborgen werklozen er zijn, is lastig te meten maar volgens een schatting van de Kamer van Koophandel werkt 10 procent van de zzp’ers onder het bijstandsniveau. Dit stelde woordvoerder Ivo de Jong tegenover De Volkskrant als reactie op de sterke groei van het aantal zelfstandigen. Veel nieuwe starters zouden mensen zijn die gedwongen zijn te ondernemen omdat zij geen werk kunnen vinden. Volgens De Nederlandsche Bank is een op de acht eigenlijk op zoek naar een baan in loondienst en wil 16 procent meer uren werken. Zelfstandigen zijn bovendien kwetsbaar omdat zij vaker onverzekerd zijn en minder aan pensioenopbouw doen.

Aanvraagproces
Dat het aanvraagproces en de voorwaarden beter kunnen, zal niemand ontkennen. De Vereniging Eigen Huis (VEH) deed onlangs onderzoek onder zzp’ers en signaleerde dat zij op veel problemen stuitten bij het aanvragen van een hypotheek. Banken rekenden zzp-inkomens soms niet mee of stelden aanvullende verplichtingen zoals renteopslagen, hogere advieskosten, garantstellingen van derden of de eis om meer eigen geld in te leggen. Maar dat zzp’ers lastig een hypotheek kunnen krijgen, verdient dus enige nuancering. Ja, er is inderdaad een groep die moeilijk aan een hypotheek komt. Een groot deel daarvan moet echter vooral binnen de groep verkapte werklozen worden gezocht. Maar wie minstens drie jaar fulltime werkt, zal vrijwel overal terecht kunnen.