Het gefaseerd afschaffen van de Wet Hillen houdt de gemoederen behoorlijk bezig. In Den Haag heeft de politiek er zijn handen vol aan, met oppositiepartijen PVV en 50Plus die fel protesteren tegen de afschaf, maar ook in hypotheekland klinken er kritische geluiden door. Wat vinden de adviseurs van de voorgenomen maatregel? We vroegen het aan Tony de Jong van HypotheekCompany Zaanstad, Andre van Luijk van Woonvisie Hypotheken en Verzekeringen en Martin Hagedoorn van CMIS Group.
Met het afbouwen van de wet Hillen komt er niet alleen een einde aan een wet die sinds 2005 actief is, maar komt er ook een einde aan een fiscaal voordeel voor woningbezitters die hun woning zo goed als volledig hebben afgelost. De Wet Hillen? Voor de volledigheid eerst een korte uiteenzetting.
Door de Wet Hillen vervalt het eigenwoningforfait wanneer dat bedrag hoger is dan de hypotheekrenteaftrek. Iemand die zijn hypotheek van 300.000 euro heeft afgelost, heeft geen recht meer op hypotheekrenteaftrek, maar zou zonder deze wet nog steeds moeten betalen voor het bezit van de woning. Waarbij de hoogte van het eigenwoningforfait afhangt van de WOZ-waarde. Om mensen te stimuleren de openstaande hypotheeksom ook af te betalen, werd in 2005 een belastingvoordeel ingevoerd in de vorm van de Wet Hillen.
Het afschaffen van de bovenstaande fiscale tegemoetkoming zorgt ervoor dat mensen wél moeten betalen voor het eigenwoningbezit, ook wanneer ze de hypotheek volledig hebben afgelost. Politici namen al de term ‘aflosboete’ in de mond. Buiten politiek Den Haag gekeken; wat vinden de verschillende hypotheekadviseurs van de voorgenomen maatregel van het kabinet Rutte III?
Kromme redenering
Het afschaffen van de Wet Hillen zorgt bij Martin Hagedoorn van CMIS Franchise (De Hypotheekshop, Huis & Hypotheek en Hypokeur) voor gefronste wenkbrauwen, zeker wanneer het aankomt op de achterliggende beredenering. “Het argument dat woningeigenaren financieel voordeel hebben omdat ze geen huur betalen is krom: huurders betalen bijvoorbeeld geen onderhoudskosten en lopen geen risico op waardedaling van de woning.” Daarnaast is wonen een maatschappelijke behoefte en zou een woning daarom niet als een vermogensonderdeel moeten worden belast, zo vindt Hagedoorn. “In tegenstelling tot een spaarrekening of beleggingen zit de waarde vast in stenen en levert een woning daardoor geen daadwerkelijk inkomen op. Eigenlijk zou de discussie moeten gaan over het afschaffen van het eigenwoningforfait. Maar doordat de overheid niet zonder deze inkomstenbron kan, blijft de woningbezitter noodgedwongen in een fiscaal keurslijf zitten, waarbij het eigenwoningforfait verlaagd wordt gehandhaafd en de hypotheekrenteaftrek verder wordt afgebouwd.” Met het oog op de toekomst mogen de kosten dus niet worden onderschat. “Met een achterblijvende pensioenontwikkeling en stijgende WOZ-waarden kan het eigenwoningforfait toch een flinke kostenpost gaan worden.”
Niet erg
Tony de Jong van HypotheekCompany Zaanstad vindt het niet zo’n probleem dat de Wet Hillen wordt afgebouwd. “Het tempo is super traag, dus men heeft dertig jaar om te wennen. Laten we wel wezen: de minima gaan er maandelijks maar 20 euro van merken en zij met een aanvullend pensioen slechts 50 euro per maand. Daarnaast is een groot deel van de mensen waar we ons nu druk over maken er over twintig jaar helemaal niet meer.” Of de afschaf mensen ervan weerhoudt om af te gaan lossen, dat betwijfelt De Jong ten zeerste. “Het is prachtig wanneer je je hypotheek aflost. Dat je dan een stukje belasting moet gaan betalen is toch niet zo erg? Erger zou het zijn wanneer de hele woning in box 3 meegenomen zou worden.” Wat hem vooral stoort is de wijze van besluitvorming in de Tweede Kamer. “Ik heb nog geen partij gehoord die hier een zinnige uitspraak over heeft gedaan. Het is gewoon één grote kermis in die Tweede Kamer.”
Als een koffiezetapparaat
Andre van Luijk heeft in principe weinig moeite met het afschaffen van de Wet Hillen, maar ook zijn ergernis is gestoeld op de manier waarop in Den Haag politiek wordt bedreven. “Er is geen integraal beleid op de woningmarkt. Mensen gaan een 30-jarige verplichting aan met hun hypotheek en de overheid maakt beleid alsof mensen een koffiezetapparaat kopen. Allemaal korte-termijnbeleid.” De overheid kan wel willen dat mensen meer over hun huidige en toekomstige financiële situatie nadenken, maar hun besluiten sluiten niet op die wens aan volgens Van Luijk. “Nu is het de Wet Hillen en morgen is het weer iets anders. De overheid vindt dat de financiële markt de klant centraal moet zetten, maar de overheid moet eerst eens zijn eigen kiezer centraal zetten."
