Elke week bespreken we het belangrijkste nieuws uit de hypotheeksector met een adviseur. Deze week hebben we het met George van Lith van Van Lith Financieel Adviesbureau uit Elst over hypotheekfraude, starters en studieleningen.
Een crimineel netwerk heeft de afgelopen jaren via listige hypotheekfraude honderden Amsterdamse woningen gekocht. De politie en het Openbaar Ministerie pleiten voor een wetswijziging zodat geldverstrekkers ingebrachte jaarstukken of opgegeven inkomens via de Belastingdienst kunnen controleren. Gaat dat werken?
“Fraude komt helaas voor, op verschillende manieren. Van het verzwijgen tot studieleningen tot het compleet fabriceren van verdienmodellen. Met het gebruik van brondata wordt dat een stuk lastiger, dus ik vraag me af of nog een extra check bij de Belastingdienst de oplossing is. In 2023 waren er meer dan 350.000 aanvragen, dus het gaat om 0,004% van de gevallen waarin we nu weten dat er gefraudeerd is. Misschien zijn er nog meer foute aanvragen, maar je kunt niet zeggen dat het een gigantisch probleem is. Zelfs notarissen controleren klanten nu – iedereen controleert en controleert. Je moet dus echt een inventieve crimineel zijn om erdoorheen te glippen. Een controle bij de Belastingdienst helpt dan ook niet als iemand op papier wel in dienst is van een ‘echt’ bedrijf.”
Starters moeten steeds meer eigen geld meebrengen en er is een groeiende tweedeling tussen mensen mét overwaarde en zonder. Herken je dat beeld?
“In mijn regio Arnhem/Nijmegen staan nu 180 woningen te koop tot een bedrag van 325.000 euro. Als je een woning wilt kopen, moet je je goed laten voorlichten: het is geen broodje kaas dat je koopt. Als je rekent en zoekt – en weet wat je mogelijkheden zijn – dan kun je nog steeds binnen vier maanden iets kopen, zo is mijn ervaring. Al zul je daar soms je prioriteiten voor moeten bijstellen. Je kunt niet direct instromen op het topsegment. Het is aan ons adviseurs om huizenzoekers realisme bij te brengen, zeker wanneer ze geen eigen geld of overwaarde mee kunnen nemen.”
“Tweeverdienende starters kunnen echt nog wel wat vinden, zeker in een gemeente met startersleningen. Voor alleenverdieners wordt het wel echt lastig: om een appartement van 2,5 ton te kopen moet je inmiddels 60.000 verdienen. Dat is wel erg fors.”
In de vorige Nieuwsupdate betoogde een collega dat de rente op studieschulden oneerlijk is. Jij ziet dat anders, schreef je.
“Beloofd is dat de lening voordelig zou zijn, maar nooit is beloofd dat er geen rente zou worden gerekend. Ik zie veel net afgestudeerden met hoge schulden, doorgaans HBO’ers. Hoe hoger de schuld, hoe vaker ze vinden dat ze die kunnen verzwijgen of denken dat ze de schuld niet terug hoeven te betalen. Zelfs als je geen rente betaalt, moet je de lening nog steeds terugbetalen, dus ik vind het heel terecht dat studieschulden gemeld moeten worden. Wie een auto privé leaset, wordt daar ook op afgerekend. Elke schuld moet worden meegewogen.”
“De voorlichting moet wel beter: wie een lening wil sluiten, krijgt overal te zien: ‘Let op, geld lenen kost geld!’ Dat moet ook groot op de site van DUO komen te staan. Studenten moeten ervan worden doordrongen dat het lenen van geld om te studeren, geld kost.”