Het emotionele brein wil niet oversluiten
We zien onszelf het liefst als mensen die rationele beslissingen nemen. De werkelijkheid leert echter anders. We kiezen vaak niet voor wat rationeel het beste voor ons is. Kijk maar naar hypotheken.
Laat de senior langer thuis wonen
24 april 2018 Leestijd ± 3minuten
Ouderen wonen steeds langer thuis, zo kopte de Volkskrant vorige week. De overheid kan blij zijn, want dat is precies wat ze wil. Belangrijkste reden is dat thuiswonende ouderen voor de maatschappij aanmerkelijk goedkoper zijn dan senioren in verpleeghuizen. Het beperken van die kosten is belangrijk, want ouderen nemen de helft van de totale zorguitgaven in Nederland voor hun rekening.
De zorgkosten zijn op hun beurt weer de grootste uitgavenpost van de overheid: 80,4 miljard euro op een begroting van 285 miljard euro. Momenteel telt ons land ruim 3 miljoen ouderen. Dat zal in 2040 4,5 miljoen zijn, een kwart van de bevolking. De uitdaging is duidelijk.
Thuis wonen is ook niet zo’n probleem, want ouderen blijven steeds fitter en vitaler op latere leeftijd. Was je vroeger op je 65ste echt stokoud, tegenwoordig sta je nog volop in het leven. Het is dus belangrijk dat we het met z’n allen mogelijk maken dat een oudere veel langer thuis kan blijven wonen. Om dat mogelijk te maken, moeten woningen vaak nog geschikt gemaakt worden voor senioren. Daarnaast is het belangrijk dat senioren de financiële mogelijkheden krijgen om in de woning te blijven wonen.
Op dat gebied worden er de laatste tijd steeds meer maatregelen genomen. Neem de verruiming van de acceptatiecriteria, die de NHG vorige week aankondigde. Daarnaast zijn er de vergoedingen die de overheid biedt voor bijvoorbeeld zorg aan huis, de Wmo.
Het probleem zit hem nu vaak nog aan de praktische kant. Zo bleek uit onderzoek van de stichting Zilver Wonen dat driekwart van de zeventigplussers nog geen enkele maatregel heeft getroffen om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen. Ze hebben er nog niet over nagedacht en doen dat vaak pas als ze gezondheidsproblemen krijgen. Dan is het te laat. Het gaat dan om aanpassingen aan de woning, zoals steunbeugels bij het toilet, een traplift en een inloopdouche in plaats van een bad.
Voor oplossingen als het gaat om vergrijzing en thuis wonen, kunnen we kijken naar Japan. Dat land heeft een van de snelst vergrijzende bevolkingen ter wereld. In 2025 is een op de drie Japanners een senior. De Japanse regering, en bedrijven, zijn met een waaier aan maatregelen gekomen, onder meer op het gebied van wonen.
Opvallend is de community-aanpak. Wijken zijn ontworpen om er verschillende generaties te laten samenwonen. In een van die wijken koopt de Yamaman Corporation, een vastgoedontwikkelaar, huizen van ouderen die kleiner willen wonen, knapt ze op en verkoopt ze aan gezinnen. Ook kent het land speciale winkelcentra voor senioren, waar bezoekers tussen het shoppen door een diabetes-check kunnen doen.
Japan laat zien dat langer thuis wonen van senioren meer is dan alleen het plaatsen van de juiste hulpmiddelen in woningen. Het vereist een integrale aanpak, waarbij iedereen betrokken is: ouderen zelf, jongeren, overheid en bedrijven. Want één ding is duidelijk: ouderen zijn here to stay.
