‘Lagere toetsrente bij afwachtende starter’

‘Reken met lagere toetsrente als starter rentedaling wil afwachten’

De toetsrente beschermt consumenten tegen overkreditering, maar heeft ook tot gevolg dat sommigen gedwongen kiezen voor een lange rentevaste periode. Vooral voor starters die eigenlijk een variabele rente zouden willen pakt dat nadelig uit, zegt Oscar Noorlag van Van Bruggen Adviesgroep. Hij pleit voor een uitzondering op het gebruik van de toetsrente.

Voor hypotheken met een rentevaste periode korter dan tien jaar staat de toetsrente al jaren op 5 procent, de ondergrens. Dat betekent dat het gat tussen de toetsrente en de rente in de markt steeds groter is geworden. In 2015 was het gat tussen de toetsrente en vijf jaar rentevast zo’n 2 procentpunt. Inmiddels is dat meer dan 3,5 procentpunt. Het resultaat is dat ook het gat tussen wat maximaal geleend kan worden met een korte rentevaste periode versus een lange rentevaste periode steeds groter wordt.

Consumenten naar langere rentevaste periodes gedreven

Noorlag, compliance officer bij Van Bruggen Adviesgroep, geeft een rekenvoorbeeld. “Neem een stel, een met een inkomen van 35.000 euro en een met een inkomen van 25.000 euro. Als je zou mogen rekenen met een gemiddelde variabele rente van 1,53 procent, dan kunnen ze 288.500 euro lenen. Bij een toetsrente van 5 procent is dat maar 251.500 euro. Je ziet dat consumenten hierdoor als het ware naar de langere rentevaste periodes worden gedreven.”

Het is op zich goed dat het zo werkt, vindt Noorlag. “We denken met z’n allen dat de rente nog heel lang laag blijft staan, maar de rente kan op een bepaald moment natuurlijk toch stijgen. Daar wil je mensen met een korte rentevaste periode tegen beschermen.” Een uitzondering zijn echter de consumenten die voor een variabele rente willen kiezen.

Rentedaling afwachten pakte in 2019 goed uit

Volgens Noorlag willen deze consumenten vaak even afwachten of de rente nog verder zal dalen. Het afgelopen jaar was dat een goede beslissing geweest. “Als we even terugkijken, dan had iemand die begin vorig jaar een variabele rente had gekozen deze aan het einde van het jaar 0,6 tot 0,8 procentpunt lager kunnen vastzetten.”

Variabele rente voor starters geen optie

Door de toetsrente is de keuze voor een variabele rente voor veel starters geen optie, aldus Noorlag. Hij pleit er daarom voor een uitzondering te maken. Voor de consument die wil kiezen voor een variabele rente zou daarom een andere toetsrente moeten gelden dan de 5 procent.

Hoe zou dat in de praktijk werken? “Je zou bijvoorbeeld het gemiddelde rentetarief voor twintig jaar rentevast kunnen nemen met eventueel een opslag van één procent. Dan heb je voldoende marge om de rente in de tussentijd vast te zetten als deze stijgt. De rente vliegt nooit met een heel procent in een keer omhoog.”

Veel adviseurs bieden hun klanten aan om voor hen de rente in de gaten te houden, voegt Noorlag toe. Klanten kunnen dus makkelijk afspreken dat ze een seintje van de adviseur krijgen wanneer het tijd is om hun rente vast te zetten. Zo zou een lagere toetsrente  de keuzevrijheid van starters ten goede komen.