In aanloop naar de verkiezingen spreekt Kop-Munt met politieke partijen over hun plannen voor de woning- en hypotheekmarkt. Vandaag de visie van Kamerlid Roelof Bisschop, nummer drie van de SGP en woordvoerder wonen van die partij.
U noemt de Bijbelse opdracht ‘bouwen en bewaren’ een belangrijk uitgangspunt voor de woningmarkt. Hoe vertaalt u die opdracht naar deze tijd?
“De woningnood is dusdanig hoog dat ‘bouwen’ hoognodig is. Als we snel veel woningen willen bouwen, kunnen we kiezen om hier ook landbouwgrond en natuur voor te gebruiken. Wij willen dat hier voorzichtig mee om wordt gegaan. Natuur moeten we ‘bewaren’. Dit betekent niet dat er helemaal niet buitenstedelijk gebouwd mag worden, maar de SGP waakt er wel voor dat we steeds de balans tussen het ‘bouwen en bewaren’ in het oog houden.”
Kantoren versneld ombouwen tot woningen is uw plan. Is dat haalbaar?
“Dit kan een oplossing zijn. Er zitten haken en ogen aan, maar gezien de huidige woningnood moeten we geen oplossingen uitsluiten. Niet alle typen woningen kunnen in een leegstaand kantoorgebouw terecht. Maar wellicht kan dit het tekort aan studentenhuisvesting deels oplossen. Jaarlijks worden er nu al kantoren omgebouwd tot woningen, dus haalbaar is het zeker.”
Hoeveel woonruimte kunnen we daarmee realiseren?
“Er zullen geen grote aantallen door gerealiseerd kunnen worden, maar elke woning is er momenteel één. Daarnaast gaan we door de coronacrisis wellicht straks meer thuiswerken. Dat biedt kansen om meer leegstaande kantoorpanden klaar te maken voor huisvesting.”
U geeft aan dat partners, vaak vanwege fiscale voordelen, gebruik maken van twee woningen. Is dat een probleem? En hoe bent u van plan om dit op te lossen?
“Als partners niet in hetzelfde huis wonen, kan het voorkomen dat beide partners als apart huishouden worden gezien. Dat heeft gevolgen voor bijvoorbeeld de hoogte van de toeslagen. Het is dan dus voordelig om niet bij elkaar te wonen, maar in twee aparte woningen. Hiermee wordt het woningtekort echter wel onnodig vergroot. Door middel van het wegnemen van deze ‘voordelen’ kan dit probleem aangepakt worden.”
In uw programma schrijft u dat gezinsverdunning één van de oorzaken is dat de woningmarkt is vastgelopen. Hoe zit dat precies?
“Met gezinsverdunning bedoelen we dat door bijvoorbeeld echtscheidingen mensen opeens alleen komen te wonen. Hierdoor wordt er dus ook een extra woning gebruikt. Voor deze oorzaak is weinig oog. Maar ook met migratie als oorzaak moet meer rekening gehouden worden.”
Eigenwoningbezit is toch niet erg?
“Eigenwoningbezit moet bevorderd worden, dat staat buiten kijf.”
Waarom kiest u er dan toch voor om de hypotheekrenteaftrek snel af te bouwen? Valt dat goed bij uw traditionele achterban?
“We zijn niet zozeer voorstander van een versobering of afbouw van de hypotheekrenteaftrek. Maar we merken wel op dat de hypotheekrenteaftrek ook nadelige gevolgen heeft.”
Wat moet er dan wel gebeuren?
“Een meer gerichte vormgeving van de hypotheekrenteaftrek (bijvoorbeeld op starters) kan de negatieve gevolgen verminderen en is daarom te overwegen. Belangrijk punt daarbij is wel dat huizenbezitters er niet op achteruit mogen gaan. Dat komt ook nadrukkelijk in ons verkiezingsprogramma naar voren. Door lagere belastingen, afschaffing van het eigenwoningforfait of andere maatregelen moeten eigenwoningbezitters gecompenseerd worden voor een eventuele versobering.”
U schrijft dat hypotheekverstrekkers op een redelijke manier moeten oversluiten. Doen ze dat op dit moment niet goed genoeg?
“Het gaat in heel veel gevallen gelukkig heel goed, maar we horen ook geluiden dat het soms minder goed gaat.”
En wat is volgens de SGP een redelijke manier?
“Het is belangrijk dat de persoonlijke situatie van degene die de hypotheek aanvraagt altijd zorgvuldig wordt meegewogen bij het oversluiten van de hypotheek.”
De SGP wil dat de grens van NHG niet wordt verhoogd. Waarom is dat?
“We willen dat de NHG een instrument is wat gunstig is voor degenen die dit echt nodig hebben. Dat geldt momenteel bijvoorbeeld voor veel starters en mensen met een laag of middeninkomen. We moeten de grens niet meer jaarlijks laten stijgen, maar zodanig vormgegeven dat het bepaalde groepen effectief ondersteund.”
U wil de Loan to Value, het cijfer waarmee wordt aangegeven wat de verhouding van de lening ten opzichte van de waarde van de woning is, flexibeler vormgeven. Waarom is dit nodig?
“Wij zijn inderdaad voorstander van een meer flexibele vormgeving. We zouden bijvoorbeeld de keuze kunnen maken om de gemiddelde WOZ-waarde van vijf jaar als ‘waarde’ van het pand te gebruiken. Hierdoor werken sterke schommelingen in woningwaardes minder door op de leencapaciteit van mensen. Ons doel is om zo weer meer stabiliteit te brengen op de woningmarkt.”