Op 1 oktober stopt marktleider ING met het verstrekken van hypotheken voor woonboten, woonarken en watervilla’s. Dat maakt wonen op een woonboot ineens een stuk minder bereikbaar. Er is nog veel onduidelijk. En mag het eigenlijk wel, wat de bank nu doet?
Wonen op het water begint doorgaans met een hypotheek, en niet zelden is dit een hypotheek van ING. Nu wil de bank dus terug naar simpele hypotheken voor standaard woningen, waar ze het meeste aan kan verdienen. Er zijn Rabo-kantoren die hypotheken aanbieden voor de drijvende woningen, maar niet ieder kantoor doet dit. Dijsselbloem gaf laatst aan dat mensen maar een persoonlijke lening moesten nemen. Maar er is geen bank die een persoonlijke lening van 3,5 ton verstrekt!
Ik sprak van de week nog iemand die een nieuwe ark wilde laten bouwen vanwege gezinsuitbreiding. Die familie heeft nu echt een probleem. Zelfs als dit stel op 1 januari had geweten dat het geen nieuwe hypotheek zou kunnen krijgen. De doorlooptijd bij de gemeente voor het verkrijgen van een vergunning bedraagt al zo een half jaar. Dan moet je ook nog daadwerkelijk gaan bouwen. En dan stopt de bank dus met het verstrekken van hypotheken, ook voor vervangen of verbouwen.
De Landelijke Woonboten Organisatie (LWO) ondersteunt de oprichting van de stichting die zich specifiek met deze kwestie gaat bezig houden. De stichting wil met de hypotheekverstrekker in gesprek over onder meer de termijn. De overgangsperiode is te kort. En heeft de bank wel haar best gedaan om andere partijen te interesseren? Ofwel: is zij haar zorgplicht voldoende nagekomen? De bank gaf ook aan dat de klanten hun woonboothypotheek zonder boeterente kunnen oversluiten. Als er geen andere aanbieder is, is dat natuurlijk een zinloze belofte. En als een andere bank de woning wil financieren, dan moet de woningeigenaar wel degelijk kosten maken. Denk aan afsluitprovisie, notariskosten, taxatiekosten.
Indien iemand besluit zijn woonboot te verkopen is er dus bijna geen mogelijkheid meer om een hypotheek te krijgen. Je kunt je voorstellen wat het effect daarvan is op de positie van de verkopende partij. Is het niet mogelijk om bij verkoop de hypotheek te laten voortbestaan, dus dat de koper de hypotheek van de vorige eigenaar overneemt? Interessant is ook wat er nu gebeurt als de rentevaste periode is afgelopen. Wat rekent de bank dan voor rente? Daarover is zij niet duidelijk in de brief die zij stuurde naar haar klanten met een watervilla-hypotheek.
Liesbeth Koning is secretaris van de Landelijke Woonboten Organisatie (LWO)