De waarde van een huis stijgt als er maatregelen voor verduurzaming zijn genomen. Dat is in principe goed nieuws voor een huiseigenaar. Het betekent alleen wel dat ook de WOZ-waarde stijgt. Omdat de WOZ-waarde de basis is voor gemeentelijke belastingen, stijgen die ook. Het resultaat is dat huiseigenaren die kiezen voor verduurzaming, meer gaan betalen.
De Tweede Kamer wil dat dit verandert. In een motie is uitgesproken dat zonnepanelen standaard buiten gemeentebelasting ozb moeten blijven. Ook andere duurzame maatregelen zouden niet moet leiden tot hogere belastingaanslagen. “Goed gedrag, of liever gezegd: goede initiatieven, moet je belonen”, aldus VVD-kamerlid Helma Lodders.
Lodders stelde in november voor om zonnepanelen aan te merken als roerende zaken. Daardoor vallen ze buiten de WOZ-waardering en stijgt de belastingaanslag niet. Toch is de Vereniging Eigen Huis er niet voor om de spelregels voor de WOZ te veranderen. “De WOZ-waarde vertegenwoordigt de waarde van de woning op 1 januari vorig jaar. Als de woning op die datum zou zijn verkocht, dan zou de woning met zonnepanelen ongetwijfeld wat meer hebben opgebracht dan zonder de panelen”, aldus de VEH op haar site.
Henriette Raap-Scheele van platform Wijzer in geldzaken wijst er ook op dat het systeem van waardebepaling zo nog ingewikkelder wordt. “Veel burgers zien met belastingen al door de bomen het bos niet meer. Het is ook lastig om een goede inschatting te maken wat het nemen van duurzame maatregelen precies oplevert.”
Ze legt uit dat het vanuit de gedragswetenschap geredeneerd niet handig is als de gemeentebelastingen stijgen als een huiseigenaar zijn huis heeft verduurzaamd. “Voor mensen voelt verlies groter dan winst, ook al zijn de bedragen hetzelfde. Een beetje extra belasting zou een positief gevoel over een besparing op de energierekening dus voor een deel teniet kunnen doen.”
Maar uiteindelijk zijn de aanschafkosten de grootste drempel om duurzame maatregelen te nemen. “Een ander belangrijk principe in de gedragswetenschap is dat mensen het nú belangrijker vinden dan het later. Dat zien we hier terug. Hoewel zonnepanelen na een paar jaar al geld opleveren, kiezen veel mensen er toch niet voor omdat ze de investering te groot vinden”, zegt Raap-Scheele.
Om iets te doen aan de hoge aanschafkosten heeft de overheid verschillende stimuleringsregelingen. De VEH wijst daar ook op. “De Belastingdienst heeft bevestigd dat bezitters van zonnepanelen de rente en kosten voor de financiering daarvan in aftrek mogen brengen als de zonnepanelen onderdeel zijn van de woning.”
Met de regelingen die er zijn voor financiering zijn wel weer andere knelpunten. De mogelijkheid om de hypotheek te verhogen voor duurzame maatregelen komt bijvoorbeeld vaak niet aan bod in een hypotheekaanvraag. Zo blijft er dus een flink aantal drempels bestaan die de woningbezitter die wil verduurzamen, moet overwinnen.